Strona głównaBadaniaPasożyty kontra choroby autoimmunologiczne i zapalne - polska naukowczyni odkryła ich leczniczy...

Pasożyty kontra choroby autoimmunologiczne i zapalne – polska naukowczyni odkryła ich leczniczy potencjał! 

Aktualizacja 04-06-2025 15:54

Udostępnij

Pasożyty, które przez wieki wzbudzały lęk i obrzydzenie, mogą okazać się kluczem do przełomowych terapii. Dr hab. Katarzyna Donskow-Łysoniewska, prof. Uczelni Łazarskiego po ponad dekadzie intensywnych badań zidentyfikowała białka pasożytnicze o potencjale terapeutycznym, mogące odmienić leczenie chorób autoimmunologicznych i zapalnych, takich jak choroba Leśniowskiego-Crohna czy stwardnienie rozsiane. W planach prof. Donskow-Łysoniewskiej jest pozyskanie finansowania na dalsze badania oraz ich komercjalizacja. Dzięki jej odkryciu Polska może stać się liderem w tworzeniu przełomowych terapii przyszłości, stanowiących alternatywę dla obecnie stosowanych leków.

Z tego artykułu dowiesz się…

  • Jak pasożyty mogą pomóc w leczeniu chorób autoimmunologicznych.
  • Czym są mimiki i dlaczego budzą zainteresowanie naukowców.
  • Jakie choroby mogą być leczone dzięki białkom pasożytniczym.
  • Jakie są plany badawcze i komercjalizacyjne prof. Donskow-Łysoniewskiej.

Mimiki – białka pasożytnicze z potencjałem terapeutycznym

Zespół prof. Katarzyny Donskow-Łysoniewskiej od lat bada białka pasożytnicze zwane mimikami. Są to białka wytwarzane przez nicienie jelitowe, naśladujące ludzkie białka, hamujące nadmierne reakcje układu odpornościowego i niewykazujące przy tym toksyczności. Mogą one zrewolucjonizować leczenie przewlekłych chorób autoimmunologicznych i zapalnych. Według WHO tylko choroby o podłożu zapalnym dotykają ponad 500 mln osób na świecie

Mimiki to naturalny efekt ewolucji. Pasożyty przez miliony lat musiały nauczyć się przetrwania w organizmie gospodarza, unikając ataku i obciążania jego układu odpornościowego. W tym celu syntetyzują białka, które naśladują naturalne białka organizmu człowieka, dzięki czemu zapobiegają stanom zapalnym. Za sprawą naszych badań mamy szansę wykorzystać ten mechanizm, odmieniając medycynę i eliminując skutki uboczne stosowanych leków syntetycznych – mówi prof. UŁa Katarzyna Donskow-Łysoniewska. 

Przełom w terapii choroby Leśniowskiego-Crohna

Jednym z priorytetów zespołu prof. Donskow-Łysoniewskiej jest rozwój terapii dedykowanej chorobie Leśniowskiego-Crohna – schorzeniu zapalnemu jelit, na które cierpią miliony ludzi. Na podstawie danych z lat 2023 i 2024 wynika, że na nieswoiste choroby zapalne jelit (IBD) tylko w Polsce choruje około 60 tys. osób, z czego 15-20 tys. pacjentów zmaga się z chorobą Leśniowskiego-Crohna. Najczęściej dotyka ona osób młodych – około 70% chorych ma poniżej 35 lat. Choroba ta została opisana po raz pierwszy w 1904 r. przez polskiego lekarza Antoniego Leśniowskiego. Aktualnie nie ma terapii umożliwiającej jej całkowite wyleczenie. Dotychczasowe metody pozwalają jedynie na łagodzenie objawów, ale wiążą się z efektami ubocznymi, takimi jak osłabienie efektywności układu odpornościowego i problemy z koncentracją. 

100 tys. chorych, mniej niż 10% w programach – czas na zmianę opieki IBD
ZOBACZ KONIECZNIE 100 tys. chorych, mniej niż 10% w programach – czas na zmianę opieki IBD

Nasz pierwszy mimik, który testowaliśmy na modelu choroby Leśniowskiego-Crohna, wykazał bardzo obiecujące wyniki. Natomiast drugi posiada silne właściwości immunomodulujące, które mogą znaleźć zastosowanie w terapii takich chorób jak stwardnienie rozsiane i łuszczyca. To schorzenia znacząco obniżające jakość życia pacjentów i wymagające długotrwałego leczenia. Możliwość zaoferowania terapii celowanej, która nie powoduje efektów ubocznych i jest bezpieczna przy długim stosowaniu, byłaby ogromnym przełomem w medycynie – tłumaczy prof. UŁa Katarzyna Donskow-Łysoniewska. 

Globalna skala problemu i nowe podejście do leczenia

Raporty Global Data wskazują, że łuszczyca dotyczy 2-3% populacji, a tylko w 2019 r. zdiagnozowano 42,3 miliona nowych przypadków. Z kolei ze stwardnieniem rozsianym żyje łącznie około 2,9 miliona osób na świecie (dane MS International Federation). Innowacyjne białka pasożytnicze, które działają na poziomie molekularnym, dają możliwość precyzyjnego modulowania odpowiedzi immunologicznej – dzięki czemu mogą stać się bezpieczną alternatywą dla obecnych terapii, eliminując ryzyko infekcji i skutków ubocznych. 

Nowe badania: Mononukleoza może zwiększać ryzyko choroby Leśniowskiego-Crohna aż o 93 proc.
ZOBACZ KONIECZNIE Nowe badania: Mononukleoza może zwiększać ryzyko choroby Leśniowskiego-Crohna aż o 93 proc.

Plany badawcze i komercjalizacja terapii

Prof. Katarzyna Donskow-Łysoniewska jest pionierką w badaniach nad mimikami w Polsce i tworzy jeden z nielicznych zespołów, które pracują nad nimi globalnie. W jej planach jest kontynuacja badań nad kolejnymi mimikami oraz komercjalizacja odkrycia i wprowadzenie nowych terapii na rynek. Naukowczyni planuje pozyskać środki finansowe, które umożliwią jej zespołowi prowadzenie dalszych prac i przeprowadzenie badań przedklinicznych i klinicznych, co w efekcie może zaowocować wprowadzeniem na rynek nowych terapii. Badaczka rozważa także współpracę z większymi podmiotami z branży farmaceutycznej. 

Prof. Donskow-Łysoniewska i jej zespół mają ambicje, aby ich badania wpłynęły na rozwój nauki oraz stanowiły wkład w poprawę jakości życia milionów pacjentów. Innowacyjne terapie oparte na mimikach mogą nie tylko zrewolucjonizować sposób leczenia chorób, które dziś są nieuleczalne, ale również przywrócić nadzieję pacjentom, którzy przez lata borykają się z przewlekłymi, wyniszczającymi schorzeniami. 

Nowa inicjatywa dla młodych pacjentów z nieswoistymi chorobami zapalnymi jelit
ZOBACZ KONIECZNIE Nowa inicjatywa dla młodych pacjentów z nieswoistymi chorobami zapalnymi jelit

Rynek leków na choroby autoimmunologiczne rośnie

Szacuje się, że światowy rynek leków na choroby autoimmunologiczne osiągnie wartość 200 miliardów dolarów do 2031 r., rosnąc ze średnioroczną stopą wzrostu (CAGR) na poziomie 3,7% w prognozowanym okresie. Wpływ na to będzie miała rosnąca częstość występowania tych chorób (statystyki iHealthcareAnalyst).

Zakład Immunoterapii Eksperymentalnej Uczelni Łazarskiego nie jest dostawcą usług medycznych ani placówką opieki zdrowotnej. Prosimy nie kontaktować się z placówką w sprawie osobistych problemów medycznych oraz diagnoz. 

***

O Katarzynie Donskow-Łysoniewskiej 

Dr hab. Katarzyna Donskow-Łysoniewska, prof. Uczelni Łazarskiego to naukowczyni kierująca Zakładem Immunoterapii Eksperymentalnej na Wydziale Medycznym Uczelni Łazarskiego w Warszawie. Specjalizuje się w immunoparazytologii i badaniach nad patogenezą chorób autoimmunizacyjnych. Jest pionierką w Polsce w badaniu białek pasożytniczych zwanych mimikami. Po ponad dziesięciu latach pracy zidentyfikowała białka pasożytnicze o potencjale terapeutycznym, szczególnie w leczeniu chorób takich jak choroba Leśniowskiego-Crohna, wrzodziejące zapalenie jelita grubego czy stwardnienie rozsiane.

Główne wnioski

  1. Mimiki to białka pasożytnicze wytwarzane przez nicienie, które naśladują ludzkie białka i mogą hamować nadreaktywny układ odpornościowy.
  2. Prof. Katarzyna Donskow-Łysoniewska opracowała dwa mimiki – jeden testowany w chorobie Leśniowskiego-Crohna, drugi o działaniu immunomodulującym.
  3. Choroby autoimmunologiczne dotykają miliony ludzi na świecie – tylko na stwardnienie rozsiane choruje 2,9 mln osób, a na łuszczycę 2–3% populacji.
  4. Polska może stać się liderem w rozwoju terapii mimikowych – trwają przygotowania do badań klinicznych i działań komercjalizacyjnych.

Źródło:

  • Mat. prasowy
Redakcja Alert Medyczny
Redakcja Alert Medyczny
Alert Medyczny to źródło najświeższych informacji i fachowych analiz, stworzone z myślą o profesjonalistach działających w branży medycznej i farmaceutycznej.

Ważne tematy

Trzymaj rękę na pulsie. Zapisz się na newsletter.

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Proszę wpisać swój komentarz!
Proszę podać swoje imię tutaj

Więcej aktualności