Planowane cesarskie cięcie, choć często niezbędne i bezpieczne, może wiązać się z długofalowymi konsekwencjami dla zdrowia dziecka. Jak pokazuje najnowsze badanie naukowców z Karolinska Institutet, dzieci urodzone w ten sposób mają podwyższone ryzyko zachorowania na najczęstszy typ białaczki wieku dziecięcego – ostrą białaczkę limfoblastyczną (ALL). Chociaż mowa o ryzyku względnie niskim, autorzy badania podkreślają wagę wyników dla przyszłej praktyki położniczej i profilaktyki nowotworowej u dzieci.
Z tego artykułu dowiesz się…
- Jakie jest zależność między planowanym cięciem cesarskim a ryzykiem ostrej białaczki limfoblastycznej (ALL) u dzieci.
- Dlaczego planowane cięcia cesarskie różnią się immunologicznie od porodów naturalnych i nagłych cesarek.
- Jakie są statystyczne dane dotyczące ryzyka zachorowania na B-ALL u dzieci urodzonych przez planowane cesarskie cięcie.
- Co mówią eksperci z Karolinska Institutet o konsekwencjach niemedycznych cesarek i jakie wnioski płyną dla polityki zdrowotnej.
2,5 miliona dzieci, 376 tysięcy porodów przez cesarskie cięcie
Badanie opublikowane w The International Journal of Cancer objęło niemal 2,5 miliona dzieci urodzonych w Szwecji w latach 1982–1989 oraz 1999–2015. Z tej grupy aż 15,5% dzieci przyszło na świat przez cesarskie cięcie – to niemal 376 tysięcy noworodków. Spośród wszystkich uczestników badania 1495 dzieci w późniejszym okresie życia zachorowało na białaczkę.
Dzięki danym z rejestru urodzeń (Medical Birth Register), badacze mogli rozdzielić porody na planowane i nagłe cięcia cesarskie. Analiza wykazała, że wśród dzieci, które zachorowały na białaczkę, odsetek planowanych cięć był istotnie wyższy. Najsilniejsze powiązanie zaobserwowano w odniesieniu do ostrej białaczki limfoblastycznej (ALL) oraz jej najczęstszej odmiany – B-ALL.
Ryzyko białaczki limfoblastycznej wyższe nawet o 29%
Zgodnie z wynikami badania, dzieci urodzone przez planowane cesarskie cięcie miały o 21% wyższe ryzyko zachorowania na ALL w porównaniu z dziećmi urodzonymi siłami natury. W przypadku B-ALL ryzyko było o 29% wyższe.
Zwiększone ryzyko utrzymywało się nawet po uwzględnieniu przez badaczy innych istotnych czynników u matek i dzieci – zaznaczono w publikacji. Warto również podkreślić, że ryzyko było bardziej widoczne u chłopców oraz u dzieci młodszych.
Dlaczego planowane cięcia wiążą się z większym ryzykiem?
Autorzy badania analizują możliwe przyczyny tej zależności. Wskazują przede wszystkim na różnice w ekspozycji dziecka na stres porodowy oraz mikrobiom matki. W przypadku planowanego cięcia cesarskiego, które odbywa się zazwyczaj przed rozpoczęciem naturalnej akcji porodowej, dziecko nie doświadcza stresu związanego z porodem i nie ma kontaktu z bakteriami pochwowymi. Tymczasem nagłe cięcia cesarskie często następują po rozpoczęciu porodu drogami natury, co wiąże się z innym profilem immunologicznym noworodka.
Cięcie cesarskie jest ważną i często ratującą życie częścią opieki położniczej. Nie chcemy, aby matki czuły niepokój w związku z medycznie wskazanym cięciem cesarskim. Jednak gdy połączymy ten wynik z wynikami innych badań, które pokazują, że ryzyko późniejszej astmy, alergii lub cukrzycy typu 1 wzrasta u dzieci urodzonych przez planowane cesarskie cięcie, istnieje powód, aby omawiać cesarskie cięcia, które nie są medycznie wskazane – mówi Christina-Evmorfia Kampitsi, badaczka z Instytutu Medycyny Środowiskowej, Karolinska Institutet, główna autorka badania.
Badanie zgodne z wcześniejszymi doniesieniami
Choć niektóre rezultaty nie osiągnęły progu istotności statystycznej, autorzy zaznaczają, że wyniki są zgodne z wcześniejszymi badaniami i mogą pomóc w lepszym zrozumieniu mechanizmów rozwoju białaczki u dzieci. Jak zauważa Kampitsi:
Na szczęście ALL jest rzadka. Oznacza to, że potrzeba wielu porodów C, aby uzyskać statystycznie istotny wynik, a uzyskanie tak dużej próby w szwedzkim badaniu rejestru jest trudne. Jednak wyniki są bliskie istotności, są zgodne z tym, co wykazały poprzednie badania i pozostają takie, gdy dostosujemy je do innych istotnych czynników, co nadal czyni je istotnymi.
Wnioski dla polityki zdrowotnej i praktyki klinicznej
Z badań wynika, że choć bezwzględne ryzyko zachorowania na białaczkę jest niskie, to planowane cesarskie cięcia mogą stanowić jeden z czynników ryzyka nowotworów dziecięcych. W Szwecji diagnozuje się rocznie od 50 do 70 przypadków B-ALL, a nadwyżka ryzyka wynikająca z planowanych cięć przekłada się na około jeden dodatkowy przypadek rocznie.
Wnioski z badania nie podważają potrzeby stosowania cesarskich cięć tam, gdzie są one medycznie uzasadnione. Naukowcy wskazują jednak na potrzebę większej ostrożności przy podejmowaniu decyzji o planowanych cięciach „na życzenie” oraz na konieczność edukowania rodziców o możliwych długoterminowych konsekwencjach dla dziecka.
👉 Wyniki oraz opis badań znajdziesz pod TYM LINKIEM
Główne wnioski
- Ryzyko ALL u dzieci urodzonych przez planowane cesarskie cięcie jest wyższe o 21% w porównaniu do dzieci urodzonych naturalnie.
- W przypadku ostrej białaczki limfoblastycznej typu B (B-ALL), wzrost ryzyka sięga 29%.
- Mechanizmem tłumaczącym może być brak kontaktu z bakteryjną florą pochwy oraz brak stresu porodowego u dziecka podczas planowanego cięcia.
- Eksperci podkreślają, że ALL jest rzadką chorobą, a ryzyko bezwzględne pozostaje niskie – nadmiarowy przypadek dotyczy około jednego dziecka rocznie w Szwecji.
Źródło:
- International Journal of Cancer
- Karolinska Institutet
