Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) stoi przed poważnym kryzysem finansowym po decyzji prezydenta Donalda Trumpa o wycofaniu Stanów Zjednoczonych z organizacji. W odpowiedzi na tę sytuację dyrektor generalny WHO, Tedros Adhanom Ghebreyesus, skierował do pracowników notatkę, w której zapowiedział redukcję wydatków i ponowne ustalanie priorytetów programowych. Decyzja USA, największego sponsora WHO, znacząco wpłynie na funkcjonowanie organizacji, co potwierdzają ujawnione szczegóły dokumentu.
Decyzja USA i jej uzasadnienie
Donald Trump podpisał rozporządzenie wykonawcze o wycofaniu Stanów Zjednoczonych z WHO, które ma wejść w życie 22 stycznia 2026 roku. Decyzję tę uzasadnił następującymi powodami:
- Nieudolność WHO w walce z pandemią COVID-19 – Trump stwierdził, że organizacja nie sprostała kryzysowi zdrowia publicznego.
- Nieproporcjonalne płatności USA – Prezydent uznał, że wpłaty Stanów Zjednoczonych są nieuczciwie wysokie w porównaniu z innymi krajami członkowskimi, zwłaszcza Chinami.
Finansowe skutki dla WHO
Stany Zjednoczone są największym sponsorem WHO, odpowiadając za 18% jej budżetu. W latach 2022-2023 USA wpłaciły ponad 1,2 mld dolarów, co znacząco przewyższało wkład Niemiec (856 mln USD) i Chin (156 mln USD).
W notatce do pracowników Tedros Adhanom Ghebreyesus przyznał, że:
Ta deklaracja pogorszyła naszą sytuację finansową.
Plan oszczędności WHO
W odpowiedzi na decyzję USA WHO planuje:
- Wstrzymanie rekrutacji nowych pracowników,
- Znaczące ograniczenie wydatków na podróże,
- Przegląd priorytetów programowych, aby skoncentrować się na najpilniejszych zadaniach.
Działania te mają na celu złagodzenie skutków finansowych wycofania Stanów Zjednoczonych, jednak mogą wpłynąć na realizację najważniejszych programów zdrowotnych.
- Zobacz również: Trump wycisza CDC i FDA: kontrowersje wokół zakazu komunikacji
Międzynarodowe reakcje
Decyzja USA wywołała obawy w społeczności międzynarodowej. Wiele krajów, takich jak Niemcy, które są drugim największym sponsorem WHO, wyraziło zaniepokojenie możliwością destabilizacji organizacji. Zdaniem ekspertów brak amerykańskiego finansowania może utrudnić WHO realizację globalnych działań w zakresie zdrowia publicznego, w tym reagowanie na pandemie i kryzysy zdrowotne.
Wycofanie Stanów Zjednoczonych z WHO stawia organizację przed bezprecedensowymi wyzwaniami. Mimo zapowiedzianych oszczędności i przeglądu priorytetów, brak największego sponsora będzie odczuwalny w każdym aspekcie działalności WHO. Ostateczny wpływ tej decyzji na globalne zdrowie publiczne pozostaje niepewny, ale już teraz wzbudza ona poważne obawy o przyszłość międzynarodowej współpracy w walce z chorobami.
Źródło:
- PAP
