Zakażenia pooperacyjne, szczególnie w obrębie jamy brzusznej, stanowią poważne wyzwanie dla współczesnej medycyny. Każdego roku dotykają 20-30 tys. pacjentów w Polsce, co pokazuje skalę problemu. Nawet pozornie proste operacje, takie jak usunięcie wyrostka robaczkowego, mogą prowadzić do groźnych komplikacji, w tym sepsy, a nawet zgonu. Jak można zminimalizować ryzyko takich zakażeń? Eksperci wskazują na szereg działań obejmujących zarówno przygotowanie pacjenta do operacji, jak i nowoczesne metody leczenia.
Przygotowanie pacjenta do zabiegu – klucz do sukcesu
Właściwe przygotowanie pacjenta, tzw. prehabilitacja, odgrywa kluczową rolę w zapobieganiu zakażeniom pooperacyjnym. Obejmuje ono m.in poprawę odżywienia pacjenta. Dieta bogata w składniki odżywcze wzmacnia bowiem układ odpornościowy. W przypadku operacji przewodu pokarmowego zaleca się stosowanie probiotyków przez 10-14 dni przed zabiegiem.
Probiotyki mogą zmniejszyć częstość zakażeń pooperacyjnych o 15-20%
– podkreśla prof. Tomasz Banasiewicz z Kliniki Chirurgii Ogólnej, Endokrynologicznej i Onkologii Gastroenterologicznej Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
Ważne jest również diagnozowanie nosicielstwa bakterii opornych, albowiem identyfikacja pacjentów będących nosicielami opornych szczepów bakterii pozwala na podjęcie odpowiednich środków zapobiegawczych.
Profilaktyczna antybiotykoterapia
Antybiotyki odgrywają istotną rolę w zapobieganiu zakażeniom pooperacyjnym, szczególnie w przypadku operacji jamy brzusznej. Standardowo zaleca się podanie antybiotyku pół godziny przed zabiegiem, aby zminimalizować ryzyko infekcji.
Antybiotyki powinny być stosowane tylko wtedy, gdy są konieczne, w odpowiednich dawkach i czasie
– tłumaczy prof. Banasiewicz.
W przypadku wysokiego ryzyka zakażenia lub już istniejącej infekcji, skuteczniejsze może być zastosowanie bardziej zaawansowanych antybiotyków, takich jak erawacyklina. W Polsce dostęp do nowoczesnych antybiotyków jest jednak ograniczony ze względu na ich wyższą cenę.
Nowoczesne opatrunki – skuteczna ochrona rany
Właściwa opieka nad raną pooperacyjną to kolejny istotny element profilaktyki zakażeń. W tym celu wykorzystuje się:
- Opatrunki długoterminowe – są w stanie utrzymać się na ranie od 7 do 14 dni, pochłaniając wysięk i zapobiegając rozwojowi bakterii.
- Terapia podciśnieniowa – automatyzowane opatrunki połączone z pompką odsysającą płyn przyspieszają gojenie i redukują ryzyko infekcji.
Telemedycyna w monitorowaniu pacjenta
Wczesne wykrycie zakażeń pooperacyjnych jest kluczowe dla zapobiegania poważnym powikłaniom. Nowoczesne technologie telemedyczne pozwalają na m.in.:
- Monitorowanie stanu zdrowia pacjenta po opuszczeniu szpitala,
- Szybkie reagowanie na pierwsze objawy infekcji.
Pacjent powinien opuszczać szpital szybko, a systemy telemedyczne mogą pomóc wcześnie wykrywać powikłania
– zauważa prof. Banasiewicz.
Nadużywanie antybiotyków – problem przyszłości
Eksperci ostrzegają, że w przyszłości zakażenia wywołane przez bakterie oporne na antybiotyki mogą stać się większym zagrożeniem niż nowotwory. Szacuje się, że do 2050 roku liczba zgonów z tego powodu przewyższy liczbę zgonów z powodu raka.
Nadużywanie antybiotyków, w tym ich niewłaściwe stosowanie przy zakażeniach wirusowych, prowadzi do narastania oporności bakterii. Aby temu zapobiec:
- Antybiotyki powinny być stosowane wyłącznie w uzasadnionych przypadkach,
- Należy dobierać odpowiedni lek do konkretnego szczepu bakterii,
- Leczenie powinno trwać zgodnie z zaleceniami terapeutycznymi.
Źródło:
- PAP
- termedia.pl
