Transformacja cyfrowa jest jednym z kluczowych trendów kształtujących współczesną opiekę zdrowotną. W dobie szybko rozwijającej się technologii, analiza danych medycznych oraz zastosowanie sztucznej inteligencji (AI) stanowią fundament nowoczesnych systemów ochrony zdrowia. Eksperci podczas XI Kongresu Zdrowia Publicznego omówili potencjał cyfryzacji w podnoszeniu efektywności leczenia, zarządzania systemem oraz wspierania lekarzy i pacjentów.
Dane – fundament współczesnej medycyny
Dane medyczne są dziś nieocenionym źródłem informacji. Jak podkreśliła Geraldine Schenk, Country Director Johnson & Johnson Innovative Medicine, Polska jest jednym z najbardziej zaawansowanych krajów w zakresie zbierania danych. Jednak dużym wyzwaniem pozostaje ich efektywne wykorzystanie.
Dane, ich przetwarzanie i analiza są fundamentem podejmowania decyzji systemowych i terapeutycznych
– zaznaczyła Schenk.
Europejska Przestrzeń Danych dotyczących Zdrowia (EHDS) ma wzmocnić wymianę danych między krajami UE, co przyspieszy prace nad nowymi terapiami, które obecnie trwają średnio 10-15 lat.
Przykłady wykorzystania danych w Polsce
W Polsce dane są gromadzone w licznych instytucjach, takich jak NFZ, ZUS, Centrum e-Zdrowie, czy GIS. Dr Piotr Winciunas, Naczelny Lekarz ZUS, wskazał na przykład zastosowania tych danych do analizy skuteczności technologii medycznych:
- Wprowadzenie systemów monitorowania glikemii u pacjentów z cukrzycą obniżyło koszty zwolnień lekarskich, zwiększając efektywność ekonomiczną systemu.
- W przypadku stwardnienia rozsianego (SM) dane pokazują, że nowoczesne terapie pozwalają pacjentom powrócić do aktywności zawodowej, zmniejszając wydatki na świadczenia.
Wzorcowe rozwiązania w analizie danych
Przykładem skutecznego wykorzystania danych jest interaktywny raport NFZ dotyczący zwyrodnienia plamki żółtej (AMD). Raport ten umożliwia:
- Monitorowanie leczenia pacjentów w czasie rzeczywistym,
- Analizę wskaźników, takich jak liczba wizyt i średni czas oczekiwania,
- Porównanie danych w ujęciu regionalnym i ogólnopolskim.
Zdaniem prof. Ewy Lech-Marańdy, dyrektor Instytutu Hematologii i Transfuzjologii w Warszawie, dostęp do takich raportów powinien być standardem w innych dziedzinach medycyny.
- Zobacz również: Roboty medyczne w Polsce 2024: Stan obecny i przyszłość technologii w opiece zdrowotnej [Raport]
Sztuczna inteligencja w opiece zdrowotnej
Eksperci wskazali, że algorytmy sztucznej inteligencji mogą odegrać kluczową rolę w analizie i filtrowaniu danych. Filip Urbański z NFZ zwrócił uwagę na pierwsze kroki w tym kierunku, takie jak publikowanie danych dotyczących terapii CAR-T, co pozwala ocenić ich efektywność.
Dane mogą jeszcze lepiej służyć lekarzom i pacjentom, jeśli zaprzęgniemy do ich analizy AI
– podkreślali eksperci.
Jednak przed wprowadzeniem takich technologii konieczne jest otwarcie dostępu do danych i zapewnienie odpowiednich narzędzi do ich przetwarzania.
Wyzwania związane z cyfryzacją
Choć korzyści z cyfryzacji są oczywiste, eksperci wskazali na wyzwania:
- Bezpieczeństwo danych. Ochrona prywatności i anonimizacja są kluczowe w przetwarzaniu informacji medycznych.
- Dostępność danych. Lekarze i konsultanci często muszą składać wnioski o dostęp do informacji, co ogranicza ich użyteczność.
- Współpraca międzynarodowa. Europejska Przestrzeń Danych Zdrowotnych (EHDS) ma potencjał do integracji danych, ale wymaga harmonizacji systemów na poziomie UE.
Transformacja cyfrowa zmienia oblicze opieki zdrowotnej, przynosząc liczne korzyści dla pacjentów, lekarzy i systemów ochrony zdrowia. Dane medyczne oraz sztuczna inteligencja mają potencjał do poprawy efektywności leczenia i zarządzania chorobami. Kluczem do sukcesu będzie zapewnienie powszechnego dostępu do danych oraz inwestycje w technologie analityczne.
Źródło:
- https://www.medexpress.pl/wydarzenia-kampanie/transformacja-cyfrowa-zwiekszy-efektywnosc-opieki-zdrowotnej-elektroniczne-systemy-danych-medycznych-sztuczna-inteligencja/
