Wczoraj Sejm uchwalił nowelizację ustawy antytytoniowej, która znacząco zaostrza przepisy dotyczące sprzedaży i promocji elektronicznych papierosów oraz woreczków nikotynowych. To odpowiedź na rosnące zagrożenie, jakie niosą te produkty – szczególnie dla dzieci i młodzieży. Nowe regulacje mają na celu ograniczenie dostępu do nikotyny, poprawę nadzoru nad składem produktów i wyeliminowanie złudnego poczucia bezpieczeństwa, jakie mogą dawać nowoczesne formy wyrobów nikotynowych.
Z tego artykułu dowiesz się…
- Jakie nowe przepisy wprowadza nowelizacja ustawy antytytoniowej w Polsce
- Dlaczego e-papierosy i woreczki nikotynowe są szczególnie niebezpieczne dla dzieci i młodzieży
- Jakie ograniczenia dotyczą sprzedaży, reklamy i składu produktów nikotynowych
- Jakie kolejne zmiany legislacyjne są planowane w celu ochrony zdrowia publicznego.
Nowe zagrożenia – nowa generacja produktów nikotynowych
Tradycyjne papierosy są dziś powszechnie uznawane za szkodliwe, jednak ich miejsce coraz częściej zajmują produkty uznawane za „nowoczesne” i rzekomo „mniej szkodliwe” – elektroniczne papierosy i woreczki z syntetyczną nikotyną. Ich atrakcyjne smaki i estetyczne opakowania przyciągają uwagę najmłodszych, a brak wcześniejszych regulacji sprawiał, że były łatwo dostępne dla dzieci i młodzieży – także przez internet czy w automatach.
Zakres zmian przyjętych przez Sejm
Nowelizacja ustawy antytytoniowej wprowadza szereg istotnych ograniczeń w obrocie e-papierosami i woreczkami nikotynowymi, zarówno z nikotyną, jak i bez:
- Zakaz sprzedaży osobom poniżej 18. roku życia – obejmujący wszystkie e-papierosy (jednorazowe i wielorazowe) oraz woreczki nikotynowe.
- Zakaz sprzedaży przez internet i w automatach – w celu ograniczenia anonimowego dostępu dzieci do tych produktów.
- Zakaz reklamy i promocji – by ograniczyć wpływ marketingu na najmłodszych.
- Obowiązek oznakowania jako produktów szkodliwych dla zdrowia.
- Zakaz używania w miejscach publicznych – zgodnie z zasadami obowiązującymi już w przypadku produktów zawierających nikotynę.
Większy nadzór nad składem i obrotem
Nowe przepisy zakładają również objęcie pełnym nadzorem składu pojemników zapasowych do e-papierosów oraz woreczków nikotynowych. Kluczowe zmiany to:
- Obowiązek dostosowania składu do ustawy – m.in. zakaz stosowania substancji o działaniu rakotwórczym.
- Wymóg wcześniejszego zgłaszania informacji o produktach – co najmniej 6 miesięcy przed ich wprowadzeniem na rynek – do Prezesa Biura do spraw Substancji Chemicznych.
- Ograniczenie zawartości nikotyny w woreczkach do maksymalnie 20 mg/g.
- Uznanie woreczków za wyroby powiązane – co formalnie reguluje ich obecność na rynku.
Zakaz smakowych podgrzewaczy tytoniu już obowiązuje
Warto przypomnieć, że 17 kwietnia 2025 r. weszły w życie przepisy zakazujące sprzedaży podgrzewanych wyrobów tytoniowych o aromatyzowanych smakach (np. mentol, owoce). Branża ma 9 miesięcy na wyprzedanie zapasów. To kolejny krok w ograniczaniu produktów, które w szczególności przyciągają młode osoby.
Nowelizacja zdefiniowała również podgrzewacze jako nowatorskie wyroby tytoniowe, dostosowując prawo krajowe do regulacji unijnych.
Kolejny krok – całkowity zakaz jednorazowych e-papierosów
W przygotowaniu jest kolejna nowelizacja ustawy antytytoniowej, która jeszcze bardziej zaostrzy przepisy. Wśród propozycji znajdują się:
- Całkowity zakaz sprzedaży jednorazowych e-papierosów – zarówno z nikotyną, jak i bez.
- Zakaz smakowych woreczków nikotynowych – pozostaną jedynie te o smaku tytoniu.
- Nowe zasady dla produktów z nikotyną (spraye, gumy, tabletki) – będą traktowane jako leki, dostępne wyłącznie w aptekach po zatwierdzeniu przez URPL.
- Obowiązek badania składu płynów do e-papierosów – w celu eliminacji substancji szkodliwych.
Projekt został wpisany do wykazu prac legislacyjnych i jest obecnie na etapie uzgodnień wewnętrznych – wkrótce zostanie przekazany do konsultacji publicznych.
Skuteczna profilaktyka to ochrona młodych pokoleń
Celem wprowadzanych zmian – jak podkreślają autorzy ustawy – jest ochrona zdrowia publicznego i ograniczenie ryzyka uzależnień już wśród nastolatków. Jak informuje WHO, młodzież sięgająca po e-papierosy ponad dwukrotnie częściej sięga później po tradycyjne wyroby tytoniowe.
Dla wielu nastolatków jednorazowe e-papierosy to pierwszy kontakt z nikotyną i początek uzależnienia – czytamy w uzasadnieniu nowelizacji.
Główne wnioski
- Nowelizacja ustawy antytytoniowej zakazuje sprzedaży e-papierosów i woreczków nikotynowych osobom poniżej 18. roku życia, w internecie i automatach.
- Wprowadzono obowiązek oznakowania i nadzoru nad składem – produkty nie mogą zawierać substancji rakotwórczych, a skład musi być zgłoszony na 6 miesięcy przed wprowadzeniem do obrotu.
- Zakazano reklamy, promocji i palenia e-papierosów w przestrzeni publicznej, również tych beznikotynowych.
- Planowane są kolejne regulacje – całkowity zakaz jednorazowych e-papierosów i smakowych woreczków nikotynowych oraz ograniczenie sprzedaży nikotynowych produktów bez recepty wyłącznie do aptek.
Źródło:
- Ministerstwo Zdrowia
