Choroba Alzheimera i inne formy demencji stanowią jedno z największych wyzwań zdrowotnych XXI wieku. Nowe dane opublikowane w PLOS One przez naukowców z Fudan University w Chinach pokazują, że liczba przypadków tych chorób w Państwie Środka rośnie szybciej niż w jakimkolwiek innym kraju świata. Między 1990 a 2021 rokiem liczba chorych w Chinach potroiła się – podczas gdy na świecie „zaledwie” się podwoiła. Eksperci biją na alarm: bez skutecznych działań profilaktycznych problem będzie się tylko pogłębiał.
Z tego artykułu dowiesz się…
- Dlaczego liczba przypadków demencji w Chinach rośnie szybciej niż gdziekolwiek indziej na świecie.
- Jakie czynniki ryzyka – takie jak cukrzyca, palenie i otyłość – wpływają na wzrost zachorowań.
- Jakie prognozy dotyczące demencji w Chinach i na świecie przedstawili naukowcy z Fudan University.
- Dlaczego sytuacja w Chinach jest przestrogą dla innych krajów z szybko starzejącą się populacją.
Trzy dekady wzrostu. Co mówią dane?
Analiza oparta na danych z Global Burden of Disease (GBD), wspólnej inicjatywy Banku Światowego i WHO, objęła ponad 30 lat obserwacji. W badaniu wskazano, że w samych Chinach liczba przypadków demencji wzrosła trzykrotnie, podczas gdy globalnie – dwukrotnie. To oznacza, że kraj ten doświadcza najszybszego tempa wzrostu zachorowań na demencję na świecie.
Szczególnie niepokojący jest fakt, że prognozy wskazują na dalszy dynamiczny wzrost zachorowań w ciągu najbliższych 15 lat. Według szacunków opublikowanych wcześniej w Nature Medicine, już w 2025 roku w Chinach zdiagnozowanych zostanie ok. 500 tys. nowych przypadków, a do 2060 roku liczba ta ma wzrosnąć do 1 miliona rocznie.
Kobiety żyją dłużej, mężczyźni umierają szybciej
Wyniki badania wskazują, że kobiety w Chinach ponoszą wyższy ogólny ciężar choroby, zwłaszcza w grupie wiekowej 80–84 lata, co wiąże się z ich dłuższą średnią długością życia. Z kolei mężczyźni mają nieco wyższy wskaźnik umieralności z powodu demencji.
Ryzyko zachorowania na demencję po 55. roku życia wynosi aż 42%, co oznacza znaczący wzrost w porównaniu z wcześniejszymi raportami. Oznacza to, że niemal co druga osoba w tym wieku ma realne zagrożenie rozwojem objawów.
Główne czynniki ryzyka – można im zapobiec
Badacze wskazują, że wzrost zachorowań to nie tylko efekt starzejącego się społeczeństwa. Istnieje bowiem szereg modyfikowalnych czynników ryzyka, które odgrywają kluczową rolę w rozwoju demencji. Należą do nich:
- Podwyższony poziom cukru we krwi, wynikający najczęściej z nieleczonej lub źle kontrolowanej cukrzycy.
- Palenie tytoniu, które jest szczególnie powszechne wśród mężczyzn w Chinach.
- Wysoka masa ciała, czyli otyłość, która zwiększa ryzyko stanów zapalnych, miażdżycy i zaburzeń metabolicznych.
Eksperci podkreślają, że poprawa kontroli tych czynników – zwłaszcza wśród osób starszych – mogłaby znacząco spowolnić tempo wzrostu zachorowań.
Niezależnie od tego, czy w Chinach, czy na całym świecie, liczba zachorowań, zgonów i lat życia skorygowanych o niepełnosprawność (DALY) na chorobę Alzheimera i inne demencje rośnie z roku na rok – napisali autorzy badania.
Starzejące się społeczeństwo – wspólny problem globalny
Choć sytuacja w Chinach jest wyjątkowo dynamiczna, badacze przypominają, że demencja to globalne wyzwanie, które dotyczy coraz większej liczby krajów, zwłaszcza tych z rosnącą średnią długością życia. Wśród państw, w których również notuje się istotny wzrost przypadków, wskazano Tajlandię i Japonię.
Mimo że Chiny należą do krajów z najszybciej starzejącą się populacją, świadomość skali problemu i jego konsekwencji dla systemu ochrony zdrowia pozostaje ograniczona. Brakuje m.in. dostatecznych programów edukacyjnych, wsparcia diagnostycznego i infrastruktury do opieki długoterminowej nad pacjentami z demencją.
Wnioski dla innych krajów
Chociaż raport koncentruje się na sytuacji w Chinach, jego przesłanie ma wymiar uniwersalny. Ogromne znaczenie ma wczesna interwencja w obszarach, które mogą mieć wpływ na rozwój demencji – zarówno na poziomie indywidualnym (styl życia, dieta, aktywność fizyczna), jak i systemowym (profilaktyka, diagnostyka, opieka społeczna i medyczna).
Dane z raportu jasno pokazują, że bez działań prewencyjnych i skutecznych strategii publicznych wskaźniki demencji będą nadal rosnąć – nie tylko w Azji, ale również w Europie, w tym w Polsce.
Główne wnioski
- Liczba przypadków demencji w Chinach potroiła się w latach 1990–2021, podczas gdy globalnie wzrosła dwukrotnie – wynika z danych Global Burden of Disease.
- Główne czynniki ryzyka to wysoki poziom cukru we krwi (związany z cukrzycą), palenie tytoniu i nadmierna masa ciała, zwłaszcza wśród mężczyzn.
- Kobiety ponoszą wyższy ciężar choroby ze względu na dłuższą długość życia, natomiast mężczyźni częściej umierają z powodu demencji.
- Bez skutecznych działań prewencyjnych liczba zachorowań w Chinach może osiągnąć milion nowych przypadków rocznie do 2060 roku – ostrzegają badacze z Fudan University.
👉 Wyniki oraz opis badań znajdziesz pod TYM LINKIEM
Źródła:
- journals.plos.org
- eurekalert.org
- mcknights.com
