31 grudnia 2024 roku opublikowano w Dzienniku Urzędowym Ministerstwa Zdrowia obwieszczenie dotyczące standardów akredytacyjnych w zakresie podstawowej opieki zdrowotnej (POZ). Dokument ten, opracowany na podstawie art. 22 ust. 5 ustawy o jakości w opiece zdrowotnej i bezpieczeństwie pacjenta z dnia 16 czerwca 2023 r. o jakości w opiece zdrowotnej i bezpieczeństwie pacjenta (Dz. U. poz. 1692), szczegółowo opisuje standardy, które zostały podzielone na siedem kluczowych obszarów.
Lista standardów akredytacyjnych w zakresie POZ
Standardy akredytacyjne w zakresie podstawowej opieki zdrowotnej (POZ) zostały szczegółowo podzielone na siedem części tematycznych, które obejmują najważniejsze aspekty organizacji, zarządzania i świadczenia usług zdrowotnych:
I. Opieka nad pacjentem (OP)
Zapewnienie wysokiej jakości opieki nad pacjentem to fundament działania POZ. Standardy akredytacyjne podkreślają konieczność organizacji i zarządzania wszystkimi aspektami świadczeń zdrowotnych. Ważnym elementem jest ścisła współpraca personelu, niezależnie od formy zatrudnienia i szeroko zakrojone działania profilaktyczne.
Ważne aspekty to:
- Dostępność opieki – pacjenci powinni mieć możliwość łatwego umawiania wizyt i korzystania z teleporad, wizyt domowych i konsultacji online.
- Analiza wskaźników zdrowotnych – monitoring skuteczności klinicznej jest niezbędny dla oceny rezultatów.
- Kompleksowe podejście – jednostki POZ powinny łączyć promocję zdrowia z leczeniem, dostosowując działania do potrzeb pacjentów.
II. Kompleksowość opieki (KO)
Jak czytamy, lekarz POZ, dzięki swojej wszechstronności, jest w stanie zapewnić opiekę niezależnie od wieku pacjenta czy charakteru problemu zdrowotnego. Standardy akredytacyjne podkreślają bowiem, że lekarze POZ nie tylko leczą, ale także prowadzą działania profilaktyczne, dostosowując plan leczenia do potrzeb pacjenta.
Kompleksowość opieki oznacza także odpowiedzialność za koordynację leczenia w sytuacjach wymagających współpracy z innymi podmiotami, takimi jak ambulatoryjna opieka specjalistyczna czy lecznictwo szpitalne. Przy czym szczególną wagę przywiązuje się do płynnego przepływu informacji między placówkami, co pozwala uniknąć błędów i zapewnia ciągłość opieki.
III. Prawa i obowiązki pacjenta (PP)
Relacja między lekarzem POZ, a pacjentem powinna opierać się także na zaufaniu i wzajemnym szacunku. Empatia oraz partnerskie podejście sprzyjają budowaniu zaangażowania pacjenta w proces leczenia. Standardy wskazują, że jakość opieki zdrowotnej należy regularnie oceniać, np. poprzez zbieranie opinii pacjentów w formie ankiet.
Rzetelna komunikacja i indywidualne podejście do potrzeb pacjentów zwiększają bowiem skuteczność leczenia i adherencję, czyli stosowanie się do zaleceń medycznych.
IV. Poprawa jakości (PJ)
Co ważne, poprawa jakości w POZ to proces ciągły, wymagający systematycznego doskonalenia działań. W szczególności zwraca się uwagę na efekty medyczne, takie jak poprawa stanu zdrowia pacjenta czy zapobieganie zdarzeniom niepożądanym. Ważne są także efekty niemedyczne, np. poczucie bezpieczeństwa pacjenta czy jego zadowolenie z opieki.
Jednostki POZ powinny także wdrażać programy poprawy jakości, angażując w nie cały personel. Ważne jest również podejście systemowe, które pozwala na ciągłe udoskonalanie procedur.
V. Bezpieczeństwo opieki (BO)
Podkreślono także, że priorytetem każdej placówki POZ jest bezpieczeństwo pacjenta. Zasada „primum non nocere” – po pierwsze nie szkodzić – wskazuje, że zapewnienie bezpieczeństwa pacjentowi jest nadrzędnym celem w kontakcie z lekarzem, pielęgniarką czy innym personelem medycznym.
VI. Informacja medyczna (IM)
Jak czytamy, kluczową rolę w procesie leczenie pełni również dokumentacja medyczna, zarówno w formie papierowej, jak i elektronicznej. Zawiera ona bowiem istotne informacje o diagnozie i przebiegu leczenia, co pozwala uniknąć błędów i zdarzeń niepożądanych.
Elektroniczna dokumentacja umożliwia generowanie statystyk, analizę danych i automatyczne wykrywanie interakcji lekowych, co wspiera podejmowanie trafnych decyzji medycznych. Dodatkowo, stanowi ona podstawę rozliczeń z NFZ oraz może pełnić rolę dowodową w przypadku sporów prawnych.
VII. Jakość zarządzania (JK)
Wyjaśniono także, że efektywne zarządzanie w POZ, to nie tylko organizacja pracy, ale także dbałość o przygotowanie personelu i warunki lokalowe. Współpraca zespołowa oraz zapewnienie wygody pracy personelowi medycznemu przekładają się na lepszą jakość świadczeń oraz satysfakcję pacjentów.
Nowe standardy akredytacyjne w POZ to ważny krok w kierunku podnoszenia jakości opieki zdrowotnej w Polsce. Podział na siedem głównych obszarów pozwala skoncentrować się na najważniejszych aspektach, takich jak dostępność, kompleksowość, bezpieczeństwo i prawa pacjenta. Dzięki nim pacjenci mogą liczyć na bardziej spersonalizowaną i skuteczną opiekę, a placówki medyczne mają jasne wytyczne, jak tę opiekę organizować.
Źródła:
- pulsmedycyny.pl
