Rok 2024 okazał się przełomowy dla polskiej transplantologii. Według najnowszych danych Poltransplant, po raz pierwszy liczba przeszczepionych narządów pozyskanych od zmarłych dawców przekroczyła znacząco granicę 2 tysięcy, co stanowi nowy rekord w historii kraju. Ten imponujący wynik nie tylko świadczy o ogromnym postępie w polskiej medycynie, ale także o rosnącej świadomości społeczeństwa w kwestii donacji narządów.
Rekordowy rok w polskiej transplantologii
Jak wynika z najnowszych danych Poltransplant, w 2024 roku przeszczepiono w Polsce rekordową liczbę prawie 2200 narządów pozyskanych od zmarłych dawców. Wynik ten nie jest jednak zaskoczeniem – już w grudniu bowiem wspominaliśmy w naszym artykule o możliwym rekordzie w polskiej transplantologii. Dziś możemy potwierdzić, że przewidywania te nie tylko się sprawdziły, ale zostały przekroczone!
W minionym roku przeszczepiono bowiem dokładnie 2197 narządów, które trafiły do 2151 pacjentów. Jak wyjaśnia Poltransplant, różnica ta wynika z faktu, że niektórzy pacjenci otrzymali dwa narządy podczas jednej operacji. Przykładowo, 32 osoby przeszczepiono nerkę i trzustkę, 10 osób nerkę i wątrobę, a jeden pacjent otrzymał serce z płucami.
Porównując te dane z wcześniejszymi latami, widać imponujący wzrost:
- 2022 rok: 1402 przeszczepione narządy.
- 2023 rok: 1805 przeszczepionych narządów.
- 2024 rok: 2197 przeszczepów – wzrost o ponad 20% w stosunku do roku poprzedniego.
Zwiększona liczba dawców kluczem do sukcesu
Jednym z głównych czynników, które przyczyniły się do rekordu, było zwiększenie liczby zmarłych dawców rzeczywistych. W 2024 roku zgłoszono aż 917 potencjalnych dawców, z czego narządy pobrano od 710 osób. W poprzednich latach liczby te były zauważalnie niższe:
- 2022 rok: 445 rzeczywistych dawców z 640 zgłoszonych.
- 2023 rok: 573 rzeczywistych dawców z 764 zgłoszonych.
Za ten sukces odpowiada m.in. utworzenie stanowisk koordynatorów wojewódzkich ds. transplantacji, którzy nie tylko wspierają procesy zgłaszania potencjalnych dawców, ale również prowadzą rozmowy z rodzinami osób zmarłych, przekonując je do wyrażenia zgody na pobranie narządów.
Najczęściej przeszczepiane narządy w 2024 roku
W 2024 roku największym powodzeniem cieszyły się przeszczepy nerek, które stanowiły ponad połowę wszystkich zabiegów. Szczegółowe liczby przedstawiają się następująco:
- Nerki: 1132 przeszczepy.
- Wątroby: 615 przeszczepów.
- Serca: 201 przeszczepów.
- Płuca: 147 przeszczepów.
Dla porównania, w 2023 roku przeszczepiono:
- Nerki: 977,
- Wątroby: 523,
- Serca: 178,
- Płuca: 98.
Przeszczepy od żywych dawców – wciąż wyzwaniem
Mimo sukcesów w przeszczepach od zmarłych dawców, udział przeszczepów od żywych dawców pozostaje niski – zaledwie 5% wszystkich zabiegów. W 2024 roku wykonano 82 przeszczepy nerek oraz 24 fragmenty wątroby pochodzące od żywych dawców. Podobne liczby odnotowano w latach wcześniejszych:
- 2023 rok: 78 przeszczepów nerek, 27 fragmentów wątroby.
- 2022 rok: 73 przeszczepy nerek, 28 fragmentów wątroby.
Przeszczepy od żywych dawców są szczególnie cenne, ponieważ narządy te działają dłużej – średnio 15 lat w przypadku nerki, czyli o 5 lat dłużej niż nerki od zmarłego dawcy.
Rekordowy rok 2024 pokazuje, że polska transplantologia zmierza w dobrym kierunku, jednak wciąż pozostają wyzwania, takie jak zwiększenie liczby przeszczepów od żywych dawców oraz dalsze promowanie świadomości społecznej na temat donacji narządów. Dalszy rozwój koordynacji transplantacji i współpracy szpitali może przyczynić się do jeszcze większych sukcesów w przyszłości.
Źródło:
- PAP
