Międzynarodowy zespół badaczy pod kierownictwem naukowców z Uniwersytetu Medycznego w Wiedniu przedstawił przełomowe wyniki: popularny lek stosowany w leczeniu cukrzycy typu 2 – pioglitazon – może spowalniać rozwój raka prostaty. Odkrycie opublikowane w czasopiśmie Molecular Cancer otwiera zupełnie nowy kierunek w leczeniu jednego z najczęstszych nowotworów u mężczyzn.
Z tego artykułu dowiesz się…
- Jak lek przeciwcukrzycowy pioglitazon wpływa na rozwój raka prostaty.
- Jaką rolę odgrywa białko PPARγ w cukrzycy i onkologii.
- Dlaczego pacjenci z cukrzycą leczeni pioglitazonem mogą mieć lepsze rokowania onkologiczne.
- Jakie są potencjalne kierunki dalszych badań nad terapią raka prostaty.
PPARγ – wspólne ogniwo cukrzycy i raka
Białko PPARγ (ang. peroxisome proliferator-activated receptor gamma) od dawna znane jest specjalistom diabetologii jako cel terapeutyczny w leczeniu cukrzycy typu 2. Regulując wrażliwość tkanek na insulinę i kontrolując metabolizm, od ponad dwóch dekad jest wykorzystywane przez leki z grupy tiazolidynodionów, w tym właśnie pioglitazon.
Teraz okazuje się, że PPARγ odgrywa także istotną rolę w biologii nowotworów, w tym raka prostaty. Jak tłumaczy prof. Lukas Kenner, kierownik zespołu badawczego:
To może być zupełnie nowy kierunek leczenia raka prostaty.
Nowe dane z hodowli komórkowych i tkanek pacjentów
Badacze z Uniwersytetu Medycznego w Wiedniu, Niemiec i USA przeprowadzili szczegółowe analizy hodowli komórkowych oraz próbek tkanek nowotworowych pacjentów z rakiem prostaty. Ich celem było zbadanie, jak różne poziomy aktywności PPARγ wpływają na komórki raka.
Jak wyjaśnia pierwsza autorka badania, Emine Atas:
Wykazano, że lek na cukrzycę pioglitazon wpływa na aktywność PPARγ, a tym samym hamuje zachowanie wzrostu i metabolizm komórek nowotworowych.
Zidentyfikowano zmienione mechanizmy molekularne, które wskazują na potencjalne działanie przeciwnowotworowe tych leków – niezależnie od ich tradycyjnego zastosowania w diabetologii.
Pacjenci z cukrzycą mieli lepsze wyniki kliniczne
Zespół zauważył także zaskakującą zależność: pacjenci z rakiem prostaty i jednocześnie z cukrzycą, którzy byli leczeni pioglitazonem lub innymi agonistami PPARγ, nie mieli nawrotu nowotworu w czasie zbierania danych.
Choć to obserwacja wstępna i wymaga dalszych badań klinicznych, stanowi ona istotny sygnał, że leki celujące w PPARγ mogą mieć wartość terapeutyczną również poza cukrzycą.
To sugeruje, że leki oddziałujące na PPARγ mogą stanowić nowe podejście do leczenia raka prostaty – podkreśla prof. Kenner.
Rak prostaty: skala problemu i wyzwania terapeutyczne
Rak prostaty pozostaje drugim najczęściej diagnozowanym nowotworem złośliwym u mężczyzn na świecie. Mimo postępów w chirurgii, radioterapii i terapii hormonalnej, choroba wciąż odpowiada za znaczną liczbę zgonów – np. w samej Austrii co ósmy mężczyzna umiera z powodu tego nowotworu.
Zidentyfikowanie nowego szlaku molekularnego, który można skutecznie modulować znanym lekiem, może zrewolucjonizować podejście do leczenia. Pioglitazon – obecnie stosowany głównie w leczeniu insulinooporności – może zostać przekształcony w lek onkologiczny nowej generacji.
Potrzeba kolejnych badań
Badacze zapowiadają, że planują kolejne etapy prac, w tym badania przedkliniczne oraz potencjalne badania kliniczne z udziałem pacjentów z nowo zdiagnozowanym rakiem prostaty. Celem będzie nie tylko potwierdzenie skuteczności terapeutycznej leków działających na PPARγ, ale również zrozumienie ich mechanizmu działania na poziomie molekularnym.
👉 Wyniki oraz opis badań znajdziesz pod TYM LINKIEM
Główne wnioski
- Pioglitazon, lek na cukrzycę typu 2, może spowalniać rozwój raka prostaty poprzez wpływ na białko PPARγ, które reguluje metabolizm i wzrost komórek.
- Pacjenci z cukrzycą leczeni agonistami PPARγ rzadziej mieli nawroty raka prostaty – to sygnał o potencjale terapeutycznym tego mechanizmu.
- PPARγ to cel terapeutyczny znany z diabetologii, który może odegrać rolę również w onkologii, zwłaszcza w leczeniu nowotworów hormonozależnych.
- Naukowcy planują dalsze badania kliniczne, aby sprawdzić skuteczność leków przeciwcukrzycowych jako nowych terapii przeciwnowotworowych.
Źródło:
- Molecular Cancer
- meduniwien.ac.at
