Nieuczciwe pokazy handlowe to wciąż poważny problem, z którym borykają się konsumenci w Polsce. Firmy Med Professional i Medical Factory stosowały podstępne praktyki, zapraszając uczestników na spotkania pod fałszywym pretekstem, obiecując atrakcyjne nagrody, a następnie manipulując nimi, by kupili produkty po zawyżonych cenach. Co więcej, osoby, które chciały odstąpić od umowy, napotykały liczne przeszkody, a zwrot pieniędzy często był niemożliwy. Prezes UOKiK nałożył na firmy i ich właściciela kary w łącznej wysokości prawie 2 mln zł, uznając ich działania za rażące naruszenie praw konsumentów.
Fałszywe obietnice, manipulacje i utrudnione odstąpienie od umowy
Konsumenci byli zapraszani na pokazy pod różnymi, często nieprawdziwymi pretekstami – od rzekomych akcji społecznych po promocje nowo otwieranych sklepów RTV i AGD. Na miejscu dowiadywali się, że mogą wygrać atrakcyjne nagrody, takie jak telewizory, laptopy czy maty masujące, jednak rzeczywistość wyglądała inaczej – otrzymanie prezentu było uzależnione od zakupu produktów po mocno zawyżonych cenach.
Tak działały firmy Med Professional i Medical Factory, które organizowały pokazy handlowe w całej Polsce. Po interwencji Prezesa UOKiK nałożył na nie wysokie kary finansowe – ponad 700 tys. zł na każdą z firm oraz dodatkowe 500 tys. zł na osobę zarządzającą obiema spółkami. To surowa reakcja na naruszenia praw konsumentów, których oszukiwano, manipulowano ich decyzjami zakupowymi, a następnie utrudniano im odstąpienie od umowy.
Jak działały Med Professional i Medical Factory?
Firmy Med Professional i Medical Factory, należące do tego samego właściciela, stosowały wprowadzające w błąd praktyki, aby przyciągnąć klientów na swoje pokazy:
- Zapraszały na wydarzenia pod fałszywym pretekstem – uczestnicy byli przekonani, że idą na spotkanie wspierające polską gospodarkę lub promocję nowej sieci sklepów.
- Obiecywały atrakcyjne nagrody, które w rzeczywistości były uzależnione od zakupu drogiego sprzętu.
- Manipulowały emocjami uczestników, wywołując wrażenie, że zostali „wylosowani” do nagrody specjalnej.
- Stosowały presję czasu, zmuszając do szybkiego podejmowania decyzji zakupowych.
Podobne metody stosowała Medical Factory, zapraszając konsumentów na rzekome bezpłatne badania wzroku lub promocję nowej firmy. Obiecane nagrody często były bezwartościowe – zamiast laptopa uczestnicy otrzymywali zabawkowy tablet z rysikiem.
Loteryjna pułapka – manipulacja emocjami i presja decyzji
Wiele osób zgłosiło skargi na działalność obu firm. Uczestnicy pokazów byli wprowadzani w stan euforii, gdy dowiadywali się o wygranej, ale nie zdawali sobie sprawy, że nagrody są obciążone obowiązkiem zakupu.
Oto fragment jednej ze skarg:
Do zawarcia umowy doszło w wyniku losowania kremów i nagrody specjalnej, którą ja wraz z żoną wylosowałem. Rzekomo wylosowaliśmy wszystkie artykuły znajdujące się na stole, ale nie mówili, że mam za to zapłacić. Euforia związana z wylosowaniem nagrody zwłaszcza maty masującej spowodowała brak czujności i zgodę na wpłatę 50 zł, a dopiero po powrocie do domu wyczytałem z 1 egz. dokumentu umowy, że za to zapłacę ok. 10 000 zł w ratach, mimo że umowy kredytowej nie otrzymałem.
Inna poszkodowana konsumentka pisała:
Byłam w amoku, jeszcze nigdy nic nie wygrałam. Pan był bardzo miły. Nie wiedziałam, jaką grę prowadzi.
Rezygnacja? To niemal niemożliwe
Nieuczciwe firmy stosowały również manipulacje dotyczące prawa do odstąpienia od umowy. Konsumenci, którzy chcieli zrezygnować z zakupu, byli informowani, że:
- Nie mogą w pełni odstąpić od umowy – jedynie zawrzeć aneks, który zmniejszał kwotę do zapłaty.
- Muszą zapłacić za „otrzymane” upominki, jeśli chcą zwrócić główny zakupiony produkt.
- Nie otrzymają zwrotu pieniędzy, mimo że obowiązek ich zwrotu wynika z prawa konsumenckiego.
Tymczasem zgodnie z ustawą o prawach konsumenta, każda osoba, która zawarła umowę poza lokalem przedsiębiorstwa, ma prawo do odstąpienia od niej w ciągu 14 dni. Co więcej, przedsiębiorca ma obowiązek zwrotu pieniędzy w ciągu kolejnych 14 dni, a klienci nie powinni ponosić żadnych dodatkowych opłat.
Dzięki dyrektywie Omnibus, obowiązują również zakazy zawierania umów finansowych podczas pokazów oraz przyjmowania płatności przed upływem terminu na odstąpienie od umowy. Med Professional i Medical Factory ignorowały te przepisy, co doprowadziło do interwencji UOKiK.
Surowe kary i działania UOKiK
Po przeprowadzeniu postępowania Prezes UOKiK, Tomasz Chróstny, wydał dwie decyzje, w których nałożył na firmy oraz ich właściciela wysokie kary finansowe:
- Med Professional – 744 514 zł
- Medical Factory – 719 660 zł
- Robert Piotr Kaczmarek (zarządzający obiema firmami) – 500 000 zł
Łączna wysokość sankcji wyniosła prawie 2 mln zł.
Konsumenci mają prawo do jasnej i rzetelnej informacji o celu zaproszenia. Przedsiębiorcy nie mogą wprowadzać ich w błąd ani manipulować ich decyzjami zakupowymi
– podkreślił Prezes UOKiK Tomasz Chróstny.
Co dalej?
Po uprawomocnieniu się decyzji firmy będą musiały zaprzestać stosowania nieuczciwych praktyk i poinformować wszystkich klientów o możliwości zwrotu pieniędzy w przypadku skutecznej rezygnacji z umowy.
Prezes UOKiK monitoruje działalność przedsiębiorstw organizujących pokazy handlowe i w razie potrzeby podejmuje działania prawne oraz zawiadamia prokuraturę, tak jak w przypadku Med Professional i Medical Factory.
Podsumowanie: jak nie dać się oszukać?
Uczestnictwo w pokazach handlowych może wiązać się z dużym ryzykiem, dlatego warto pamiętać o kilku zasadach:
- Nie wierz w „darmowe” nagrody – mogą wiązać się z ukrytym zobowiązaniem do zakupu.
- Nie podpisuj dokumentów pod presją czasu – przeczytaj je dokładnie i skonsultuj z bliskimi.
- Pamiętaj o prawie do odstąpienia od umowy – masz na to 14 dni bez ponoszenia dodatkowych kosztów.
- Unikaj przekazywania danych osobowych na pokazach – mogą zostać wykorzystane do manipulacji.
UOKiK zachęca konsumentów, którzy padli ofiarą podobnych oszustw, do zgłaszania spraw do Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów oraz Rzecznika Praw Konsumenta.
Źródło:
- uokik.gov.pl
