Główny Inspektor Farmaceutyczny opublikował 12 czerwca 2025 r. komunikat dotyczący narastających nieprawidłowości w zakresie wystawiania recept farmaceutycznych. Zgodnie z treścią dokumentu, Państwowa Inspekcja Farmaceutyczna prowadzi wzmożony nadzór nad tym obszarem, a kontrole w aptekach wykazały liczne przypadki nadużyć. Wśród ujawnionych nieprawidłowości znajdują się przypadki masowego wystawiania recept na ten sam produkt oraz wykorzystywanie danych pacjentów bez ich wiedzy.
Z tego artykułu dowiesz się…
- Jakie nadużycia przy wystawianiu recept farmaceutycznych ujawniono.
- Dlaczego Główny Inspektor Farmaceutyczny zwiększył nadzór nad aptekami.
- Jakie obowiązki i granice mają farmaceuci w wystawianiu recept.
- Kiedy inspekcja może cofnąć zezwolenie na prowadzenie apteki.
Recepta farmaceutyczna – wyjątkowe uprawnienie, nie prawo bez granic
Recepta farmaceutyczna jest szczególnym rozwiązaniem, które umożliwia farmaceucie wystawienie recepty w sytuacji zagrożenia zdrowia pacjenta. To uprawnienie, choć niezależne i wynikające z kompetencji zawodowych, nie zwalnia z obowiązku przestrzegania prawa. Jak przypomina GIF, każda recepta farmaceutyczna powinna być efektem rzetelnej oceny sytuacji klinicznej i odpowiednio udokumentowana.
Wzmożone kontrole w aptekach – co ujawniła Państwowa Inspekcja Farmaceutyczna?
Podczas rutynowych kontroli prowadzonych w aptekach ogólnodostępnych inspektorzy farmaceutyczni coraz częściej identyfikują nieprawidłowości. W jednym z przypadków, po zawiadomieniu pacjenta, którego dane zostały użyte bez jego wiedzy, ujawniono 7 000 recept wystawionych na różne produkty dla 997 pacjentów. Inspekcja wskazuje także na przypadki wystawiania blisko 200 recept dziennie przez jednego farmaceutę – na ten sam lek i dla tego samego pacjenta – oraz tworzenia recept na dane fikcyjne.
Nadużycia zagrażają bezpieczeństwu systemu dystrybucji leków
GIF alarmuje, że wystawianie recept farmaceutycznych poza realnymi potrzebami zdrowotnymi może skutkować wyprowadzaniem leków z legalnego obrotu, w tym również tych zawierających środki odurzające i substancje psychotropowe. W ocenie inspekcji takie działania nie są chronione przepisami dotyczącymi niezależności zawodowej farmaceuty i mogą skutkować cofnięciem zezwolenia na prowadzenie apteki.
Główny Inspektor Farmaceutyczny podkreśla, że wystawianie recept farmaceutycznych nie jest obowiązkiem, lecz uprawnieniem. Farmaceuta powinien odmówić jej wystawienia, jeśli istnieje choćby podejrzenie wykorzystania leku w celach pozamedycznych. Każda decyzja powinna być oparta na wiedzy, doświadczeniu i zgodna z obowiązującymi przepisami prawa.
Wnioski z orzecznictwa: nadużycia mogą prowadzić do utraty zezwolenia
Pierwsze orzeczenia sądów administracyjnych potwierdzają stanowisko GIF. Zgodnie z nimi, masowe wystawianie recept farmaceutycznych z naruszeniem przepisów może skutkować cofnięciem zezwolenia na prowadzenie apteki z powodu utraty rękojmi należytego jej prowadzenia.
Główne wnioski
- Ujawniono przypadki masowego wystawiania recept farmaceutycznych, w tym 7 000 w jednej aptece i ponad 200 recept dziennie na jeden lek dla jednego pacjenta.
- Recepta farmaceutyczna to uprawnienie, a nie obowiązek – każda decyzja musi być poparta rzetelną oceną sytuacji zdrowotnej pacjenta.
- Inspekcja farmaceutyczna ma prawo kontrolować wystawianie recept, nawet jeśli farmaceuta działa samodzielnie i niezależnie.
- Nieprawidłowości mogą skutkować cofnięciem zezwolenia – sądy potwierdzają, że naruszenia przepisów podważają rękojmię należytego prowadzenia apteki.
Źródło:
- GIF
