Zespół z Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego stworzył pierwszą na świecie ogólnodostępną platformę wizualizującą krążące komórki nowotworowe. CTC Atlas może przyspieszyć rozwój badań nad płynnymi biopsjami oraz zrewolucjonizować diagnostykę onkologiczną.
Z tego artykułu dowiesz się…
- Jakie cele naukowe i diagnostyczne realizuje platforma CTC Atlas.
- Na czym polega analiza krążących komórek nowotworowych (CTC) z wykorzystaniem cytometrii obrazowej.
- Jakie dane i obrazy są dostępne na platformie i jak mogą zostać wykorzystane w badaniach.
- W jaki sposób CTC Atlas może wpłynąć na rozwój płynnych biopsji i diagnostyki nowotworów.
Nowa era w analizie CTC: czym jest CTC Atlas?
CTC Atlas to pionierska internetowa platforma naukowa dedykowana krążącym komórkom nowotworowym (ang. circulating tumor cells, CTCs), opracowana przez zespół pod kierownictwem dr Natalii Bednarz-Knoll z Zakładu Onkologii Translacyjnej (ZOT) GUMed. Narzędzie ma służyć społeczności naukowej jako otwarte źródło wiedzy, wspierając badania nad rozprzestrzenianiem się nowotworów, diagnostyką i terapiami onkologicznymi.
Projekt realizowany jest w ramach grantu Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego pod nazwą „Płynne biopsje w służbie chorym, lekarzom i nauce” (#NdS-II/SP/0398/2023/01).
Innowacyjna baza danych – potencjał badawczy na niespotykaną skalę
CTC Atlas bazuje na ponad 40 milionach zarchiwizowanych zdjęć komórek wyizolowanych z krwi obwodowej i drenującej guz od ponad 700 pacjentów onkologicznych, zarejestrowanych w czterech projektach naukowych. Wszystkie dane zostały przeanalizowane przy użyciu cytometrii obrazowej (imaging flow cytometry).
W ramach projektu zespół badawczy stworzył bibliotekę ponad 3000 potencjalnych CTC, które stanowią materiał niezwykle rzadki i trudny do jednoznacznej identyfikacji. W Atlasie udostępniono już 90 szczegółowo opisanych zdjęć komórek – w tym także przykładowe leukocyty – opatrzonych dodatkowymi danymi klinicznymi i informacjami dotyczącymi przygotowania próbek.
Funkcje i plany rozwoju platformy
CTC Atlas nie tylko systematyzuje wiedzę na temat komórek nowotworowych krążących w krwiobiegu, ale również:
- umożliwia identyfikację i analizę fenotypową CTC,
- porządkuje informacje związane z procesem preparatyki próbek,
- zawiera dane kliniczne pacjentów, z których pochodziły próbki.
CTC Atlas prezentuje 90 pierwszych wyselekcjonowanych zdjęć potencjalnych CTC i przykładowych leukocytów uzyskanych w częściowo już opublikowanych badaniach Zespołu ZOT – zaznaczono w komunikacie.
W przyszłości platforma będzie rozwijana o kolejne typy komórek, takie jak krążące fibroblasty czy komórki śródbłonka, a także markery nowotworowe i różne typy nowotworów.
Planowane jest również uruchomienie zakładki z materiałami popularnonaukowymi na temat płynnych biopsji, które będą dostępne zarówno w języku polskim, jak i angielskim.
Znaczenie projektu dla nauki i diagnostyki onkologicznej
CTC Atlas może w istotny sposób przyczynić się do standaryzacji metod oceny CTC i wspierać wdrażanie technologii płynnych biopsji w diagnostyce nowotworowej. Platforma ma potencjał, by stać się katalizatorem nowych międzynarodowych projektów badawczych i tworzenia interdyscyplinarnych zespołów naukowych.
Jak podkreślają twórcy, platforma powstała dzięki współpracy zespołu ZOT z lekarzami i jednostkami UCK, a przede wszystkim dzięki pacjentom i zdrowym ochotnikom, którzy zdecydowali się na udział w badaniach.
Główne wnioski
- CTC Atlas to pierwsza na świecie otwarta platforma wizualizująca krążące komórki nowotworowe (CTC), zawierająca już 90 szczegółowo opisanych przypadków.
- Zbiór bazuje na analizie ponad 40 milionów zdjęć komórek uzyskanych od ponad 700 pacjentów w ramach czterech projektów naukowych z wykorzystaniem cytometrii obrazowej.
- Projekt wspierany przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego może przyczynić się do standaryzacji metod identyfikacji CTC oraz rozwoju płynnych biopsji.
- Platforma dostępna w wersji polskiej i angielskiej ma wspierać naukowców, lekarzy i edukację medyczną, a także inicjować nowe międzynarodowe współprace badawcze.
Źródło:
- GUMed
