Świat staje przed ryzykiem odwrócenia ponad dwóch dekad postępu w walce z chorobami zakaźnymi. W obliczu dramatycznych cięć w międzynarodowej pomocy Fundacja Gatesa ogłosiła nowe zobowiązanie: 1,6 miliarda dolarów na wsparcie Gavi – Globalny Sojuszu na rzecz Szczepionek i Szczepień. To reakcja na pogarszającą się sytuację w krajach o niskich dochodach, gdzie dostęp do szczepień znów staje się luksusem.
Z tego artykułu dowiesz się…
- Jakie znaczenie ma Gavi w globalnych programach szczepień dzieci.
- Dlaczego Fundacja Gatesa przeznacza 1,6 mld dolarów na wsparcie Gavi.
- Jakie skutki mogą mieć cięcia pomocy zagranicznej dla zdrowia publicznego.
- Na czym polega model współfinansowania Gavi i jakie są jego efekty.
Fundacja Gatesa odpowiada na globalny kryzys
W dniu 24 czerwca 2025 roku Fundacja Billa i Melindy Gatesów ogłosiła przełomowe wsparcie finansowe dla Gavi – 1,6 mld dolarów na przestrzeni najbliższych pięciu lat. Gavi to mechanizm, który przez ostatnie ćwierć wieku umożliwił zaszczepienie ponad 1,1 miliarda dzieci w 78 krajach. Dzięki jego działalności udało się zapobiec blisko 19 milionom zgonów z powodu takich chorób jak odra, zapalenie płuc czy biegunka.
Jak ostrzegł Bill Gates, „po raz pierwszy od dekad liczba dzieci umierających na świecie może wzrosnąć”. Powodem są drastyczne cięcia pomocy zagranicznej. Kryzys polityczny i finansowy sprawił, że budżety rozwojowe wielu państw uległy redukcji, a zagrożone zostały programy ratowania życia – szczególnie szczepienia w krajach najuboższych.
Bruksela miejscem kluczowych decyzji
Już 25 czerwca 2025 r. w Brukseli odbędzie się Global Summit: Health & Prosperity through Immunisation, współorganizowany przez UE i Fundację Gatesa. Spotkanie ma na celu zmobilizowanie nowych środków i zobowiązań na rzecz misji Gavi. Wydarzenie zgromadzi liderów państw oraz przedstawicieli sektora zdrowia publicznego, którzy mają ogłosić nowe deklaracje wsparcia finansowego.
Model Gavi – między pomocą a samodzielnością
Gavi działa w oparciu o model współfinansowania, który wspiera kraje w budowie własnych, trwałych systemów szczepień. W miarę wzrostu dochodów, państwa zwiększają swój udział, aż do pełnego przejęcia finansowania programów szczepień. Od 2000 r. aż 19 państw pomyślnie zakończyło etap wsparcia i dziś samodzielnie kontynuuje politykę szczepień.
Co jest dziś zagrożone?
Pomimo sukcesów, aż 20% dzieci nadal nie otrzymuje podstawowych szczepień. Jednocześnie świat obserwuje rosnącą liczbę ognisk chorób takich jak odra czy zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych – mimo że są to schorzenia, którym można skutecznie zapobiegać. Osłabienie wsparcia dla Gavi grozi powrotem tych chorób na skalę trudną do opanowania.
Gavi jako element globalnej strategii zdrowotnej
W ramach nowej, 20-letniej strategii rozwoju, Fundacja Gatesa zobowiązała się zainwestować łącznie 200 mld dolarów. Cele obejmują m.in. zakończenie możliwych do uniknięcia zgonów dzieci i matek, eliminację chorób zakaźnych oraz zmniejszenie ubóstwa. Gavi stanowi ważny filar realizacji tej wizji – opartej na równości dostępu do sprawdzonych, tanich i skutecznych rozwiązań zdrowotnych.
Wieloletnie zaangażowanie Fundacji Gatesa
Od 2000 roku Fundacja Gatesa przeznaczyła ponad 30,6 mld dolarów na rozwój i dystrybucję szczepionek. Z tej kwoty aż 7,7 mld dolarów trafiło bezpośrednio do Gavi. Organizacja pozostaje kluczowym beneficjentem działań fundacji i jednym z najbardziej efektywnych narzędzi walki z nierównościami zdrowotnymi na świecie.
Główne wnioski
- Fundacja Gatesa zobowiązała się przekazać 1,6 mld dolarów w ciągu 5 lat na rzecz Gavi, by przeciwdziałać rosnącemu zagrożeniu wzrostu umieralności dzieci.
- Globalne cięcia pomocy zagranicznej zagrażają programom szczepień, które do tej pory pozwoliły uniknąć 19 mln zgonów.
- Jedno na pięcioro dzieci na świecie nadal nie ma dostępu do podstawowych szczepień, co grozi nawrotem chorób takich jak odra czy zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych.
Źródło:
- gatesfoundation.org
