W 2023 roku Polacy żyli w zdrowiu średnio 61,3 roku (mężczyźni) i 64,6 roku (kobiety). Oznacza to wzrost w stosunku do 2022 roku odpowiednio o 1,2 i 0,9 roku. To pozytywne zjawisko wskazuje na poprawę jakości życia i skuteczność działań prozdrowotnych w Polsce. Jednak, jak pokazują szczegółowe dane, różnice regionalne i między płciami wciąż są znaczące.
HLY – kluczowy wskaźnik zdrowotności populacji
Oczekiwane trwanie życia w zdrowiu (Healthy Life Years, HLY) to wskaźnik, który mierzy liczbę lat życia bez niepełnosprawności. W Polsce od 2009 roku wartości HLY wzrastały w miarę wydłużania się przeciętnego trwania życia. Co ciekawe, mężczyźni, mimo krótszego życia, spędzają większy procent swoich lat bez niepełnosprawności niż kobiety – odpowiednio od 79,9% do 82,3% e0, a dla kobiet od 76,2% do 79,2% e0.
w momencie narodzin w Polsce w latach 2009-2023
Różnice regionalne – kto żyje najzdrowiej?
W 2023 roku trwanie życia w zdrowiu różniło się znacząco między województwami:
- Najwyższe wskaźniki HLY:
- Wielkopolskie: 62,9 roku (mężczyźni) i 66,3 roku (kobiety).
- Lubuskie i Zachodniopomorskie także wyróżniały się wysokimi wynikami.
- Najniższe wskaźniki HLY:
- Lubelskie: 59,3 roku (mężczyźni) i 62,9 roku (kobiety).
- Podlaskie i Łódzkie również osiągnęły wyniki poniżej średniej krajowej.
Oczekiwane trwanie życia w zdrowiu w momencie narodzin (HLY0) oraz procent życia w zdrowiu (HLY0/e0) w 2023 r.
| Region | Mężczyźni | Kobiety | ||
|---|---|---|---|---|
| Oczekiwane życie w zdrowiu | Procent życia w zdrowiu [%] | Oczekiwane życie w zdrowiu | Procent życia w zdrowiu [%] | |
| Polska ogółem | 61,3 | 82,1 | 64,6 | 78,8 |
| Miasto | 61,3 | 81,7 | 64,6 | 78,9 |
| Wieś | 61,1 | 82,3 | 64,4 | 78,4 |
| Dolnośląskie | 61,6 | 82,9 | 65,7 | 80,3 |
| Kujawsko-pomorskie | 61,1 | 82,4 | 64,3 | 79,1 |
| Lubelskie | 59,3 | 79,8 | 62,9 | 76,1 |
| Lubuskie | 62,5 | 84,4 | 66,2 | 81,2 |
| Łódzkie | 60,0 | 82,0 | 63,0 | 77,5 |
| Małopolskie | 61,8 | 81,1 | 65,0 | 78,3 |
| Mazowieckie | 61,7 | 82,5 | 65,1 | 79,2 |
| Opolskie | 62,3 | 82,7 | 66,0 | 80,2 |
| Podkarpackie | 60,1 | 79,0 | 63,2 | 75,6 |
| Podlaskie | 59,4 | 79,4 | 63,0 | 75,6 |
| Pomorskie | 61,6 | 81,9 | 64,6 | 78,8 |
| Śląskie | 60,8 | 81,9 | 64,1 | 79,1 |
| Świętokrzyskie | 60,4 | 81,7 | 63,4 | 76,9 |
| Warmińsko-mazurskie | 61,0 | 82,5 | 64,5 | 78,9 |
| Wielkopolskie | 62,9 | 84,1 | 66,3 | 81,2 |
| Zachodniopomorskie | 62,5 | 84,3 | 66,1 | 81,2 |
Miasto kontra wieś – podobieństwa i różnice
Mieszkańcy miast i wsi w Polsce w 2023 roku osiągnęli podobne wartości HLY – różnice wynosiły zaledwie 0,2 roku. Jednak procent życia w zdrowiu był nieco wyższy w miastach.
Trendy i znaczenie dla polityki zdrowotnej
Zwiększenie trwania życia w zdrowiu jest jednym z priorytetów polityki zdrowotnej w Polsce i UE. Wzrost HLY wskazuje na poprawę dostępności do opieki zdrowotnej i skuteczność działań profilaktycznych. Jednak różnice regionalne pokazują, że nadal istnieje potrzeba wyrównywania szans zdrowotnych między regionami.
Konieczne jest dalsze działanie w zakresie profilaktyki, edukacji zdrowotnej i dostępu do opieki medycznej. Dane HLY stanowią cenny wskaźnik dla decydentów, pomagając ukierunkować politykę zdrowotną na najważniejsze potrzeby społeczeństwa.
Źródło:
- https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/ludnosc/trwanie-zycia/trwanie-zycia-w-zdrowiu-w-2023-roku,5,4.html
