Przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP) to schorzenie o podłożu zapalnym, które dotyka miliony osób na całym świecie. Charakterystyczne objawy, takie jak duszność, zmęczenie czy przewlekły kaszel, sprawiają, że pacjenci często sięgają po leki, by łagodzić swoje dolegliwości. Jednak najnowsze badania opublikowane w „Chronic Obstructive Pulmonary Diseases Journal of the COPD Foundation” wskazują na istotne zagrożenia związane z farmakoterapią POChP. Naukowcy ostrzegają, że stosowanie opioidów i benzodiazepin może znaczną miarą przyczyniać się do wzrostu ryzyka upadków i urazów u pacjentów.
Co wiemy o POChP i jej wpływie na ryzyko upadków?
POChP obejmuje kilka schorzeń, takich jak przewlekłe zapalenie oskrzeli czy rozedma płuc, a jej objawy często prowadzą do obniżenia jakości życia pacjentów. Choroba dotyczy ponad 30 mln Amerykanów i jest czwartą najczęstszą przyczyną zgonów na świecie. Osoby z POChP mają podwyższone ryzyko upadków z powodu osłabienia, problemów z chodem oraz konieczności korzystania z dodatkowego sprzętu, takiego jak rurki tlenowe. Co więcej, towarzyszące chorobie ból, lęk, bezsenność oraz współistniejące schorzenia, takie jak cukrzyca czy nadciśnienie, dodatkowo komplikują sytuację pacjentów.
Ryzykowne leki – jakie substancje zwracają uwagę naukowców?
Leki, takie jak opioidy i benzodiazepiny, często przepisywane w celu łagodzenia objawów POChP, zostały powiązane z podwyższonym ryzykiem upadków. Jak podkreśla dr Cara L. McDermott z Duke University School of Medicine:
Leki zwiększające ryzyko upadku są powszechnie przepisywane osobom z POChP, ponieważ doświadczają one wielu objawów i stanów, w których stosowanie tych leków wydaje się uzasadnione.
Jednakże urazy spowodowane upadkami mogą prowadzić do poważnych konsekwencji, takich jak hospitalizacja czy obniżenie jakości życia. Badania wykazały, że aż 65% pacjentów z POChP w wieku 40 lat lub starszych otrzymywało przynajmniej jeden lek zwiększający ryzyko upadku, a 30% z nich doznało urazu w wyniku upadku w ciągu dwóch lat przed śmiercią.
Wyniki badań nad związkiem leków z upadkami
Naukowcy przeanalizowali dane z systemu opieki zdrowotnej w stanie Waszyngton dotyczące 8 204 osób z POChP, które zmarły w latach 2014-2018. Badania wykazały, że ryzyko upadku rosło w zależności od liczby przyjmowanych leków zwiększających ryzyko upadku.
Dr McDermott podkreśla, że konieczne jest wypracowanie lepszych strategii zarządzania farmakoterapią u pacjentów z POChP.
Pulmonolodzy i farmaceuci muszą współpracować ze sobą i z pacjentami, aby opracować strategie zapobiegania upadkom poprzez ograniczenie stosowania tych leków i omówienie innych sposobów łagodzenia ryzyka upadku
– zaznacza.
Co można zrobić, by zmniejszyć ryzyko upadków u pacjentów z POChP?
Aby zminimalizować ryzyko upadków, ważne jest holistyczne podejście do leczenia. Obejmuje ono m.in.:
- Regularne oceny ryzyka upadków – lekarze powinni monitorować pacjentów pod kątem możliwego wpływu stosowanych leków na ich bezpieczeństwo.
- Zmniejszenie liczby przepisywanych leków – w miarę możliwości warto ograniczać stosowanie substancji zwiększających ryzyko upadku.
- Edukacja pacjentów – informowanie o ryzyku związanym z farmakoterapią oraz proponowanie alternatywnych metod łagodzenia objawów.
- Wsparcie fizjoterapeutyczne – wzmocnienie mięśni i poprawa balansu może pomóc w zapobieganiu upadkom.
Źródło:
- PAP
