Regularna aktywność fizyczna może być jednym z najskuteczniejszych „leków” wspierających pacjentów onkologicznych – wynika z pierwszego na świecie, randomizowanego badania, które jednoznacznie wykazało, że trzyletni program ćwiczeń znacząco zwiększa przeżywalność osób po leczeniu raka jelita grubego. Wyniki, zaprezentowane na dorocznym kongresie ASCO i opublikowane w prestiżowym New England Journal of Medicine, mogą wyznaczyć nowy standard opieki onkologicznej. Co ważne, nie chodzi tu o zaawansowane terapie biologiczne, lecz o… regularny spacer i wsparcie trenera.
Z tego artykułu dowiesz się…
- Jakie korzyści zdrowotne przynoszą regularne ćwiczenia u osób po leczeniu raka jelita grubego.
- Jak wyglądał przebieg trzyletniego programu aktywności fizycznej i coachingowej.
- Jakie konkretne efekty odnotowano u pacjentów ćwiczących – zarówno w zakresie przeżywalności, jak i nawrotów choroby.
Dlaczego eksperci rekomendują włączenie ćwiczeń fizycznych do standardowej opieki onkologicznej.
Program badawczy na pięciu kontynentach
W badaniu uczestniczyło 889 pacjentów, którzy zakończyli leczenie chemioterapią po diagnozie uleczalnego raka jelita grubego. Eksperyment przeprowadzono w Kanadzie, Australii, Wielkiej Brytanii, Izraelu i Stanach Zjednoczonych. Uczestnicy zostali losowo przypisani do jednej z dwóch grup: kontrolnej (otrzymującej jedynie broszurę edukacyjną) oraz interwencyjnej – zorganizowanego programu ćwiczeń fizycznych trwającego 3 lata.
W grupie interwencyjnej pacjenci pracowali z trenerem: przez pierwszy rok co dwa tygodnie, a przez kolejne dwa lata – raz w miesiącu. Aktywność dostosowywano do możliwości uczestników – wielu wybierało spacery trwające ok. 45 minut, kilka razy w tygodniu.
To jest tak wysoka jakość dowodów, jak to tylko możliwe – podkreśliła dr Julie Gralow, dyrektor medyczna American Society of Clinical Oncology.
Wyniki, które zmieniają praktykę kliniczną
Po ośmiu latach obserwacji różnice między grupami były uderzające. U osób uczestniczących w programie ćwiczeń zaobserwowano:
- o 28% mniej przypadków nawrotu choroby,
- o 37% mniej zgonów z jakiejkolwiek przyczyny.
Chociaż w grupie ćwiczącej odnotowano więcej przypadków naciągnięcia mięśni i innych drobnych urazów, korzyści jednoznacznie przewyższyły ryzyko.
Kiedy zobaczyliśmy wyniki, byliśmy po prostu zdumieni – powiedział dr Christopher Booth z Kingston Health Sciences Centre, współautor badania.
Eksperci wskazują, że to pierwszy dowód przyczynowo-skutkowy potwierdzający, iż ćwiczenia fizyczne mogą wydłużać życie pacjentów onkologicznych i redukować ryzyko nawrotu nowotworu.
Niska cena, wysoka skuteczność
Program treningowy, oparty na coachingu i dostosowanej aktywności fizycznej, nie wymagał skomplikowanej infrastruktury ani zaawansowanego sprzętu. Jak zaznaczył dr Booth:
To niezwykle przystępna cenowo interwencja, która sprawi, że ludzie poczują się lepiej, będą mieli mniej nawrotów raka i pomogą im żyć dłużej.
Szacowany koszt programu to zaledwie kilka tysięcy dolarów na pacjenta. To niewiele w porównaniu z kosztami nowoczesnych terapii onkologicznych, co czyni z programu potencjalnie opłacalną formę wsparcia zdrowotnego.
Pacjenci, którzy dalej ćwiczą
Jedną z uczestniczek programu była Terri Swain-Collins, 62-letnia pacjentka z Kingston w Kanadzie. Jej historia pokazuje, jak ważny może być kontakt z trenerem i regularna aktywność:
To coś, co mogłabym zrobić dla siebie, żeby poczuć się lepiej” – powiedziała. Nie chciałabym tam pójść i powiedzieć: »Nic nie zrobiłam«, więc zawsze coś robiłam i upewniałam się, że to zrobiłam.
Po zakończeniu formalnego programu Swain-Collins nadal regularnie spaceruje, słuchając muzyki podczas przechadzek po okolicznych terenach zielonych.
Jak ćwiczenia mogą działać przeciwnowotworowo?
Badacze pobrali od uczestników próbki krwi, aby lepiej zrozumieć mechanizmy biologiczne związane z ochronnym działaniem ćwiczeń. Hipotezy obejmują m.in. wpływ na przetwarzanie insuliny, działanie przeciwzapalne oraz wzmocnienie układu odpornościowego.
Teraz możemy definitywnie stwierdzić, że ćwiczenia fizyczne przyczyniają się do poprawy przeżywalności – podkreśliła współautorka badania, prof. Kerry Courneya z University of Alberta.
Wnioski i rekomendacje dla praktyki klinicznej
Eksperci są zgodni: ćwiczenia fizyczne powinny stać się integralnym elementem opieki nad pacjentami, którzy przeszli leczenie raka jelita grubego. Centra onkologiczne oraz towarzystwa naukowe coraz częściej rekomendują aktywność fizyczną jako uzupełnienie terapii przeciwnowotworowej.
Jak ujął to dr Jeffrey Meyerhardt z Dana-Farber Cancer Institute:
To pierwsze randomizowane badanie kontrolowane, które wykazało zmniejszenie nawrotów raka i poprawę przeżywalności związaną z ćwiczeniami.
👉 Wyniki oraz opis badań znajdziesz pod TYM LINKIEM
Główne wnioski
- Program ćwiczeń zmniejszył nawroty raka o 28% i zmniejszył ogólną śmiertelność o 37% u pacjentów po leczeniu raka jelita grubego.
- Badanie objęło 889 pacjentów i było prowadzone w pięciu krajach – to pierwszy tego typu randomizowany eksperyment na świecie.
- Regularne ćwiczenia – nawet w formie spacerów – prowadzone pod opieką trenera okazały się skuteczne, tanie i możliwe do wdrożenia w praktyce klinicznej.
- Eksperci z ASCO i Dana-Farber rekomendują, by aktywność fizyczna stała się częścią standardowej opieki onkologicznej.
Źródło:
- New England Journal of Medicine
- Medical Xpress
- Dana-Farber Cancer Institut
