Zespół duńskich naukowców i klinicystów opracował modele sztucznej inteligencji, które są w stanie wykryć nawet o 35% więcej ciąż wysokiego ryzyka niż obecnie stosowane standardowe procedury diagnostyczne. Innowacyjna technologia opracowana przez spółkę spin-out Prenaital może znacząco ograniczyć liczbę przedwczesnych porodów i powikłań okołoporodowych, a jej komercyjna premiera planowana jest na 2026 rok.
Z tego artykułu dowiesz się…
- Jak sztuczna inteligencja zwiększa skuteczność wykrywania ciąż wysokiego ryzyka na podstawie obrazów USG.
- Dlaczego dotychczasowe badania ultrasonograficzne mogą pomijać ponad połowę przypadków zagrożeń okołoporodowych.
- Jak działa technologia opracowana przez Prenaital i kiedy ma trafić do klinik.
- Jakie korzyści ekonomiczne i zdrowotne może przynieść wcześniejsza diagnoza zagrożeń ciążowych dzięki AI.
Większa precyzja diagnostyki dzięki AI
Współczesna ultrasonografia dostarcza ogromnych ilości danych obrazowych, z których większość nie jest w pełni wykorzystywana podczas tradycyjnej analizy. Modele sztucznej inteligencji stworzone przez Prenaital, spin-out wywodzący się z Duńskiego Uniwersytetu Technicznego (DTU) i Uniwersytetu Kopenhaskiego, analizują obrazy USG w sposób, który wykracza poza ludzkie możliwości percepcyjne.
Obrazy ultrasonograficzne zawierają duże ilości danych, których ludzkie oko nie jest w stanie wykryć, ale które mogą być wykorzystane do identyfikacji ciąż wysokiego ryzyka. Obejmuje to struktury w mózgu płodu, procent tłuszczu i struktury tkanek, które mogą być wykorzystane do przewidywania rozwoju płodu – tłumaczy prof. Aasa Feragen z DTU, współzałożycielka Prenaital.
Nowe modele mogą analizować wszystkie informacje z obrazu USG – nie tylko klasyczne pomiary, takie jak obwód głowy, obwód brzucha czy długość kości udowej – co znacząco zwiększa czułość diagnostyczną.
Twarde dane i konkretne korzyści kliniczne
Według danych zaprezentowanych przez Prenaital, obecnie tylko około 50% ciąż wysokiego ryzyka zostaje wykrytych podczas standardowych badań ultrasonograficznych. W samym regionie stołecznym Danii na 22 000 porodów rocznie przypada około 1500 przypadków przedwczesnych narodzin, z których zdecydowana większość nie zostaje odpowiednio wcześnie zdiagnozowana.
To frustrujące, gdy mamy narzędzia, które po prostu nie są wystarczająco dobre, zwłaszcza gdy możemy zapobiec czemuś, jeśli mamy dane, aby postawić diagnozę – podkreśla prof. Martin G. Tolsgaard, współzałożyciel Prenaital i lekarz w Rigshospitalet. – Pomijamy ponad połowę ciąż wysokiego ryzyka. Gdybyśmy tylko wiedzieli, moglibyśmy zapobiec przedwczesnemu porodowi i komplikacjom, które wpływają na życie dziecka.
Jak działa AI w praktyce?
Technologia Prenaital wykorzystuje głębokie sieci neuronowe – architekturę uczenia maszynowego złożoną z wielu warstw „neuronów” uczących się rozpoznawania wzorców w danych obrazowych. Aby model mógł skutecznie funkcjonować, został przeszkolony na ponad 10 000 obrazach USG pochodzących z duńskich szpitali.
Po zakończeniu procesu trenowania AI potrafi analizować nowe obrazy, identyfikować struktury anatomiczne płodu (np. głowę, serce, narządy wewnętrzne), a następnie porównywać je z wartościami referencyjnymi. Na tej podstawie system generuje raport wspierający lekarzy w podejmowaniu decyzji diagnostycznych i terapeutycznych.
Komercjalizacja i plany wdrożeniowe
Pierwszy produkt Prenaital – model AI do oceny wzrostu płodu – oczekuje obecnie na zatwierdzenie regulacyjne i ma wejść na rynek w 2026 roku. Firma uzyskała już prawa patentowe do technologii i metod, które stanowią podstawę jej działalności.
Prenaital otrzymało wsparcie m.in. od BioInnovation Institute Foundation (BII), międzynarodowej fundacji wspierającej innowacyjne przedsięwzięcia z sektora nauk przyrodniczych. Dzięki temu możliwe było zatrudnienie zespołu badawczo-rozwojowego i rozpoczęcie prac nad komercjalizacją.
Program wsparcia i akceleratora BII odegrał kluczową rolę w umożliwieniu nam założenia firmy, zatrudnienia pierwszych pracowników i położenia fundamentów pod przełożenie wyników naszych badań na nasze pierwsze produkty – mówi Tanja Danner, dyrektor generalna Prenaital.
Produkty Prenaital mają być dostępne na rynku europejskim, amerykańskim i w Danii. Modele AI będą unikalne na rynku – aktualnie nie mają bezpośredniej konkurencji w segmencie predykcji ryzyka na podstawie obrazów USG.
Główne wnioski
- Modele AI opracowane przez Prenaital pozwalają wykryć nawet o 35% więcej ciąż wysokiego ryzyka niż tradycyjne badania USG bez wsparcia sztucznej inteligencji.
- Technologia oparta na sieciach neuronowych analizuje obrazy ultrasonograficzne, wychwytując subtelne dane niewidoczne dla ludzkiego oka, takie jak struktury tkanek czy poziom tłuszczu.
- Wprowadzenie produktu do użytku klinicznego planowane jest na 2026 rok – rozwiązanie może istotnie zmniejszyć liczbę przedwczesnych porodów i powikłań.
- AI w opiece prenatalnej to przykład, jak interdyscyplinarna współpraca naukowców i lekarzy może przełożyć się na realne korzyści dla pacjentek i systemu ochrony zdrowia.
Źródła:
- healthcare-in-europe.com
- dtu.dk
