W kwietniu 2025 roku Wydział Stomatologii Uniwersytetu w Hongkongu (HKU), we współpracy ze Szpitalem Stomatologicznym Księcia Filipa (PPDH), uruchomił pierwszą na świecie klinikę AI dedykowaną wczesnemu wykrywaniu raka jamy ustnej. Klinika koncentruje się na pacjentach z potencjalnie złośliwymi zaburzeniami jamy ustnej (OPMD), takimi jak leukoplakia (OL) i liszaj płaski błony śluzowej jamy ustnej, oferując innowacyjne podejście diagnostyczne z wykorzystaniem sztucznej inteligencji.
Z tego artykułu dowiesz się…
- Jak działa pierwsza na świecie klinika AI wspierająca wczesne wykrywanie raka jamy ustnej.
- Na czym polega technologia OralCancerPredict i w jaki sposób klasyfikuje pacjentów według ryzyka nowotworu.
- Jakie są korzyści z integracji sztucznej inteligencji z codzienną praktyką stomatologiczną.
- Dlaczego model wdrożony w HKU może stać się wzorem dla innych placówek medycznych na świecie.
Nowe podejście do diagnostyki raka jamy ustnej
Rak jamy ustnej pozostaje najczęstszym nowotworem w obrębie głowy i szyi, ze wskaźnikiem pięcioletniego przeżycia wynoszącym zaledwie około 50%. W Hongkongu aż 60% przypadków wykrywanych jest w zaawansowanym stadium, co znacząco zmniejsza szanse na skuteczne leczenie. Tymczasem rak ten można wykryć znacznie wcześniej – poprzedzają go bowiem charakterystyczne zmiany w postaci białych lub czerwonych blaszek, klasyfikowanych jako OPMD.
Nowo otwarta klinika AI odpowiada na potrzebę wczesnej identyfikacji pacjentów z grupy podwyższonego ryzyka poprzez integrację zaawansowanej technologii diagnostycznej w codziennej praktyce klinicznej.
Narzędzie OralCancerPredict – serce innowacji
Klinika wykorzystuje opracowane przez zespół HKU narzędzie OralCancerPredict – zaawansowany model sztucznej inteligencji zaprojektowany w 2021 roku jako system wspomagania decyzji klinicznych. Narzędzie analizuje dane demograficzne, cechy kliniczne i histopatologiczne oraz choroby współistniejące, aby oszacować ryzyko przekształcenia się OPMD w nowotwór złośliwy.
Model AI został wytrenowany na danych pochodzących z Queen Mary Hospital, obejmujących blisko 20-letnią dokumentację pacjentów z OL i OLD (2003–2022), i zwalidowany na kohortach z Wielkiej Brytanii i Nigerii, co potwierdza jego wysoką skuteczność w różnych populacjach.
OralCancerPredict osiąga średnią dokładność 94%, wykazuje dobrą kalibrację i oferuje wyższy potencjalny zysk kliniczny w porównaniu z obecnymi metodami oceny ryzyka raka OL i OLD w praktyce klinicznej.
Wczesne wykrycie, precyzyjna klasyfikacja ryzyka
Narzędzie klasyfikuje pacjentów do grupy wysokiego lub niskiego ryzyka, co przekłada się na dostosowanie leczenia:
- Wysokie ryzyko: zalecana chirurgia w celu usunięcia zmiany;
- Niskie ryzyko: obserwacja, konsultacje i terapia wspomagająca przy zachowaniu sześciomiesięcznego nadzoru.
Taki algorytm pozwala uniknąć niepotrzebnych interwencji chirurgicznych i zoptymalizować zasoby systemu ochrony zdrowia, koncentrując działania na pacjentach z największym ryzykiem transformacji nowotworowej.
Dostępność i integracja z praktyką kliniczną
Jedną z głównych zalet kliniki AI jest brak dodatkowych kosztów dla pacjentów. Narzędzie działa bowiem online, nie wymaga dodatkowych testów i nie zwiększa obciążenia finansowego opieki medycznej. Pacjenci mogą uzyskać dostęp do usług po otrzymaniu skierowania od lekarza dentysty lub lekarza ogólnego.
Kliniką kieruje prof. Richard Su, szef i profesor kliniczny Oddziału Chirurgii Jamy Ustnej i Szczękowo-Twarzowej (OMFS). W skład zespołu wchodzą również prof. nadzw. Liwu Zheng, adiunkt kliniczna Jane Jingya Pu, dr Joanna Ko oraz adiunkt John Adeoye z jednostki Digital/Precision Dentistry.
Zespół interdyscyplinarny łączy doświadczenie z zakresu stomatologii, chirurgii, analityki danych i medycyny precyzyjnej, tworząc nowy model opieki stomatologicznej, skoncentrowany na precyzji, dostępności i wczesnej interwencji.
Przełom w onkologii stomatologicznej
Klinika AI HKU stanowi globalny precedens we wdrażaniu technologii sztucznej inteligencji do codziennej praktyki w profilaktyce raka jamy ustnej. Integracja narzędzia OralCancerPredict z pracą kliniczną oznacza transformację sposobu identyfikacji, monitorowania i leczenia pacjentów z OPMD.
Zamiast jednorazowych ocen ryzyka, lekarze zyskują dynamiczne, interpretowalne narzędzie wspierające decyzje kliniczne – z możliwością dostosowywania strategii terapeutycznej do zmieniającego się stanu zdrowia pacjenta.
Główne wnioski
- Wydział Stomatologii HKU i Szpital Księcia Filipa otworzyły pierwszą na świecie klinikę AI do wczesnego wykrywania raka jamy ustnej – dedykowaną pacjentom z OPMD.
- Narzędzie OralCancerPredict osiąga 94% dokładności i pozwala lekarzom klasyfikować pacjentów jako niskiego lub wysokiego ryzyka na podstawie danych klinicznych i histologicznych.
- Włączenie AI do procesu leczenia umożliwia precyzyjne decyzje terapeutyczne, minimalizuje liczbę niepotrzebnych operacji i poprawia efektywność opieki zdrowotnej.
- Klinika AI nie generuje dodatkowych kosztów dla pacjentów i jest dostępna za pośrednictwem skierowań od lekarzy dentystów lub lekarzy ogólnych.
Źródło:
- The University of Hong Kong
