Pandemia COVID-19 obnażyła wiele problemów zdrowotnych, z których jednym z najważniejszych jest zdrowie psychiczne. Eksperci Śląskiego Uniwersytetu Medycznego (SUM) w Katowicach wskazują, że jego znaczenie musi być stawiane na równi z fizycznym dobrostanem. Zwracają uwagę, że izolacja, strach i niepewność ekonomiczna miały ogromny wpływ na kondycję psychiczną ludzi na całym świecie, szczególnie młodzieży i seniorów.
Wzrost problemów psychicznych podczas pandemii
Pandemia COVID-19 była wyzwaniem bez precedensu, które znacznie wpłynęło na zdrowie psychiczne populacji. Jak wynika z badań przytoczonych przez ekspertów SUM:
- Globalna liczba przypadków zaburzeń lękowych wzrosła o około 25%.
- Najbardziej ucierpieli młodzież i seniorzy, którzy zmagali się z samotnością i ograniczonym dostępem do wsparcia psychologicznego.
Długotrwała izolacja społeczna, niepewność ekonomiczna, strach przed chorobą oraz utrata bliskich przyczyniły się do wzrostu przypadków depresji, lęków i zaburzeń stresu pourazowego (PTSD). Wiele osób doświadczyło także pogorszenia istniejących wcześniej problemów psychicznych
– wyjaśnił dr hab. n. med. Mateusz Grajek z Zakładu Zdrowia Publicznego SUM.
- Zobacz również: Samotność a zdrowie: Jak brak relacji zwiększa ryzyko cukrzycy typu 2, chorób serca i nowotworów
Wyzwania systemu opieki zdrowotnej
Pandemia obnażyła braki w systemie wsparcia psychologicznego, takie jak:
- Niedobór specjalistów.
- Długi czas oczekiwania na wizyty.
- Ograniczony dostęp do usług psychologicznych, szczególnie w mniejszych miejscowościach.
Dr Karolina Sobczyk z Zakładu Ekonomiki i Zarządzania w Ochronie Zdrowia SUM podkreśliła, że:
Problemy ze zdrowiem psychicznym są jedną z głównych przyczyn obniżonej produktywności w miejscu pracy oraz zwiększonej absencji chorobowej.
Nowe formy wsparcia psychologicznego
Należy jednak podkreślić, że pandemia przyczyniła się też do rozwoju innowacyjnych rozwiązań, takich jak:
- Telemedycyna i terapie online – platformy oferujące zdalne konsultacje psychologiczne umożliwiły szybszy dostęp do pomocy.
- Kampanie społeczne – edukacja publiczna zmieniła postrzeganie pomocy psychologicznej.
Kampanie społeczne i programy edukacyjne przyczyniają się do zmiany postrzegania pomocy psychologicznej jako formy dbania o dobrostan, a nie oznaki słabości
– zaznaczyła dr Sobczyk.
Propozycje działań systemowych
Eksperci SUM podkreślają, że konieczne są natychmiastowe działania, aby sprostać rosnącym potrzebom w zakresie zdrowia psychicznego. Wśród priorytetów wskazują:
- Zwiększenie liczby specjalistów poprzez inwestycje w edukację i szkolenia.
- Skrócenie czasu oczekiwania na wizyty poprzez efektywniejsze zarządzanie zasobami.
- Rozwój programów profilaktycznych skierowanych do grup wysokiego ryzyka.
- Wprowadzenie długoterminowych strategii finansowania systemu wsparcia psychologicznego.
Zdrowie psychiczne – fundament zdrowia publicznego
Eksperci SUM zgodnie podkreślają, że zdrowie psychiczne musi być traktowane na równi z fizycznym:
Rozwój systemu wsparcia w tej dziedzinie to nie tylko inwestycja w jakość życia obywateli, ale także w stabilność i dobrobyt całych społeczeństw
– podsumował dr Grajek.
Źródło:
- PAP