Relacje społeczne odgrywają kluczową rolę w zdrowiu i dobrostanie człowieka. Coraz więcej badań naukowych dowodzi, że samotność oraz izolacja społeczna znacząco zwiększają ryzyko wystąpienia poważnych problemów zdrowotnych, takich jak choroby serca, cukrzyca typu 2, infekcje, a nawet nowotwory. Najnowsze wyniki opublikowane w „Nature Human Behaviour” ujawniają konkretne mechanizmy, które mogą być odpowiedzialne za tę zależność.
Znaczenie relacji społecznych w zdrowiu człowieka
Specjaliści z University of Cambridge oraz Fudan University przeanalizowali dane medyczne od ponad 42 tys. uczestników projektu UK Biobank, w wieku od 40 do 69 lat. Badanie skoncentrowało się na proteomie, czyli zestawie białek obecnych w organizmie człowieka, aby określić związek między samotnością, izolacją społeczną, a zdrowiem fizycznym.
Jak wskazują naukowcy, samotność i izolacja społeczna są powiązane z podwyższonym ryzykiem wystąpienia schorzeń sercowo-naczyniowych, cukrzycy typu 2, infekcji oraz z większym prawdopodobieństwem przedwczesnej śmierci.
Wiemy, że izolacja społeczna i samotność są związane z gorszym zdrowiem, ale nigdy nie rozumieliśmy, dlaczego. Nasza praca uwydatniła szereg białek, które zdają się odgrywać kluczową rolę w tej zależności
– podkreśla dr Chun Shen z University of Cambridge.
Mechanizmy biologiczne stojące za samotnością
Badacze zidentyfikowali aż 175 białek związanych z izolacją społeczną i 26 białek powiązanych z samotnością. Część z nich odgrywa kluczową rolę w reakcjach zapalnych, odpowiedzi immunologicznej oraz metabolizmie organizmu.
Jednym z najważniejszych odkrytych białek jest ADM, które odpowiada za regulację hormonów stresu i oksytocyny, zwanej hormonem relacji społecznych. Wyższe stężenie ADM było związane z mniejszą objętością obszarów mózgu odpowiedzialnych za emocje i odczuwanie nagrody, takich jak lewe jądro ogoniaste. Wysokie poziomy ADM wiązano również z większym ryzykiem przedwczesnej śmierci.
Kolejnym białkiem jest ASGR1, które podwyższa poziom cholesterolu i zwiększa ryzyko miażdżycy oraz chorób sercowo-naczyniowych. Inne zidentyfikowane białka odgrywają rolę w rozwoju insulinooporności oraz progresji nowotworów.
Odkrycia te podkreślają znaczenie kontaktów społecznych dla naszego zdrowia
– dodaje prof. Barbara Sahakian.
- Zobacz również: Eksperci ostrzegają: miliony Polaków zagrożonych demencją. Poznaj 15 czynników ryzyka
Samotność jako globalny problem zdrowia publicznego
Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) określiła izolację społeczną i samotność jako „globalny problem zdrowia publicznego”. Zjawiska te dotykają coraz więcej osób w różnym wieku. Eksperci podkreślają, że utrzymywanie relacji społecznych powinno być jednym z priorytetów w profilaktyce zdrowotnej.
Musimy znaleźć sposoby na rozwiązanie tego narastającego problemu i utrzymanie więzi między ludźmi, aby pomóc im zachować zdrowie.
– podsumowuje prof. Sahakian.
Samotność i izolacja społeczna mają znaczny wpływ na zdrowie fizyczne i psychiczne. Dzięki zaawansowanym badaniom naukowym udało się zidentyfikować mechanizmy biologiczne, które stoją za tym zjawiskiem. Odkrycia te pokazują, jak ważne są relacje społeczne w kontekście prewencji chorób oraz utrzymania dobrostanu. Niezbędne jest podejmowanie działań, które pomogą przeciwdziałać samotności i izolacji, aby wspierać zdrowie całego społeczeństwa.
Źródło:
- PAP