Nowotwory u dzieci to schorzenia rzadkie, ale rozwijające się bardzo szybko, co sprawia, że ich wczesne wykrycie ma ogromne znaczenie dla skutecznego leczenia. Niestety, jak podkreśla prof. Anna Raciborska, pediatra, onkolog i hematolog dziecięcy z Instytutu Matki i Dziecka w Warszawie, objawy nowotworów u dzieci często przypominają typowe choroby wieku dziecięcego, takie jak infekcje czy anemie. Może to prowadzić do opóźnień w postawieniu diagnozy i rozpoczęciu terapii.
Objawy nowotworów dziecięcych – co powinno zaniepokoić?
Diagnozowanie nowotworów u dzieci jest trudne głównie z powodu ich niecharakterystycznych objawów. Jak wyjaśnia prof. Raciborska:
Objawy nowotworów u dzieci, jak np. zmęczenie, gorączka czy bóle, często przypominają typowe choroby wieku dziecięcego, przez co mogą być błędnie interpretowane.
Do najczęstszych objawów nowotworów u dzieci zaliczają się:
- Przewlekłe zmęczenie i bladość – mogą być oznaką niedokrwistości związanej z białaczką.
- Nawracające gorączki bez wyraźnej przyczyny.
- Nieustające bóle głowy lub kości, które nie ustępują po podaniu leków przeciwbólowych.
- Krwawienia lub siniaki pojawiające się bez urazów.
- Nawracające infekcje o trudnej do ustalenia etiologii.
- Nietypowe guzy, zgrubienia lub opuchlizny, które nie znikają przez dłuższy czas.
- Nagła utrata masy ciała lub brak apetytu.
- Objawy neurologiczne, takie jak trudności z równowagą, osłabienie kończyn czy problemy z widzeniem.
- Utrzymujące się zaburzenia oddawania moczu czy stolca.
Choć większość tych objawów nie musi wskazywać na nowotwór, ich przewlekłe występowanie lub nasilanie się powinno skłonić rodziców do wizyty u lekarza.
Diagnostyka nowotworów u dzieci
Pierwszym krokiem w procesie diagnostycznym jest konsultacja z pediatrą lub lekarzem rodzinnym. To oni powinni ocenić stan dziecka i, jeśli zachodzi taka potrzeba, zlecić odpowiednie badania diagnostyczne.
Do podstawowych badań wykorzystywanych w diagnostyce nowotworów dziecięcych należą:
- Morfologia krwi z rozmazem – pozwala wykryć m.in. białaczkę.
- USG jamy brzusznej – umożliwia ocenę zmian w narządach wewnętrznych.
- RTG – pozwala ocenić stan układu szkieletowego lub płuc.
- Tomografia komputerowa i rezonans magnetyczny – precyzyjne badania obrazowe wykrywające zmiany w narządach i tkankach.
Jeśli wyniki badań sugerują nowotwór, dziecko powinno być skierowane do specjalistycznego ośrodka onkologicznego
– zaznacza prof. Raciborska.
Najczęstsze rodzaje nowotworów u dzieci
Każdego roku w Polsce diagnozuje się nowotwory u 1100-1200 dzieci. Najczęściej są to:
- Białaczki i chłoniaki – nowotwory układu krwiotwórczego.
- Guzy mózgu i ośrodkowego układu nerwowego.
- Neuroblastoma – nowotwór wywodzący się z komórek grzebieni nerwowych.
- Mięsaki tkanek miękkich i kości – np. mięsak Ewinga czy mięsak prążkowanokomórkowy.
Jak tłumaczy prof. Raciborska, u dzieci aż 92% nowotworów to schorzenia nienabłonkowe, rozwijające się w takich tkankach jak kości, mięśnie czy układ nerwowy.
Leczenie nowotworów dziecięcych
Nowotwory dziecięce rozwijają się szybko, ale jednocześnie organizmy małych pacjentów lepiej reagują na intensywne terapie. Wyspecjalizowane ośrodki onkologiczne oferują kompleksową opiekę, która obejmuje:
- Chemioterapię wielolekową.
- Radioterapię.
- Leczenie celowane i immunoterapię.
- Chirurgię.
- Przeszczep szpiku kostnego – w wybranych przypadkach.
Leczenie w wyspecjalizowanym ośrodku, który posiada doświadczenie w terapii określonych nowotworów dziecięcych, zwiększa szanse na pełne wyleczenie
– podkreśla prof. Raciborska.
Dzięki postępowi w onkologii dziecięcej skuteczność leczenia znacznie wzrosła, a wielu pacjentów udaje się całkowicie wyleczyć.
Rola rodziców w procesie diagnostyki i leczenia
Ważną rolę we wczesnym wykrywaniu nowotworów u dzieci odgrywają rodzice, albowiem ich szczególna czujność i konsultacje z lekarzem przy utrzymujących się objawach mogą przyspieszyć diagnozę i rozpoczęcie leczenia. Jak podkreśla prof. Raciborska:
Szybkie zdiagnozowanie nowotworu u dziecka wymaga szczególnej czujności ze strony rodziców oraz lekarzy pierwszego kontaktu.
Nowotwory dziecięce to choroby, które pomimo rzadkiego występowania wymagają dużej uwagi ze strony rodziców i lekarzy. Objawy przypominające typowe choroby dziecięce mogą opóźniać diagnozę, ale wczesne rozpoznanie i leczenie w wyspecjalizowanym ośrodku znacząco zwiększają szanse na pełne wyleczenie. Kluczowe jest kompleksowe podejście oraz odpowiednia edukacja rodziców, które mogą uratować życie wielu dzieciom.
Źródło:
- PAP
