Starzenie się społeczeństwa to nie tylko wyzwanie demograficzne, ale również problem dla systemów ochrony zdrowia. Najnowsze dane Eurostatu z 2022 roku pokazują, że kadra medyczna w Unii Europejskiej szybko się starzeje. W wielu krajach lekarze w wieku powyżej 55 lat stanowią znaczną część personelu medycznego, co stawia przed systemami zdrowotnymi nowe wyzwania. Jakie są szczegóły tego zjawiska i co oznacza ono dla przyszłości europejskiej medycyny?
Starzejąca się kadra medyczna – główne dane
Według danych Eurostatu, w 2022 roku lekarze w wieku 55 lat i starsi stanowili ponad 40% ogólnej liczby w 12 państwach Unii Europejskiej. Szczególnie niepokojące są dane z Niemiec, gdzie odsetek lekarzy w wieku 55-64 lata wyniósł aż 36,1%. Kolejne miejsca zajęły Bułgaria (33,9%) i Łotwa (27,4%).
Jeszcze bardziej alarmujące są dane dotyczące lekarzy powyżej 65. roku życia. W tej kategorii przodują Włochy, gdzie odsetek wynosi 26,7%, a za nimi plasują się Węgry (22,4%) i Estonia (22,3%).
Młodsza kadra – wyjątek, nie reguła
Choć ogólny trend wskazuje na starzenie się kadry medycznej, niektóre państwa wyróżniają się pod względem odsetka młodszych lekarzy. Najlepsze wyniki odnotowano na Malcie, gdzie lekarze w wieku poniżej 55 lat stanowili 46,1% ogólnej liczby. Kolejne miejsca zajęły Rumunia (34,6%) i Holandia (29,7%).
Liczba lekarzy w Unii Europejskiej
Na koniec 2022 roku w UE było ok. 1,83 miliona praktykujących lekarzy, z czego ponad 481 tys. to lekarze ogólni. Przy czym wskaźnik liczby lekarzy rodzinnych znacznie różni się między państwami członkowskimi.
Oto najwyższe wskaźniki liczby lekarzy rodzinnych (na 100 tys. mieszkańców):
- Holandia: 183,4
- Irlandia: 174,1
- Austria: 146,1
- Cypr: 137,7
W Portugalii wskaźnik wynosi 304,3, ale liczba ta odnosi się do lekarzy posiadających licencję na wykonywanie zawodu, a nie do praktykujących lekarzy rodzinnych.
Oto najniższe wskaźniki liczby lekarzy rodzinnych:
- Grecja (45,8 – lekarze z licencją)
- Bułgaria (59,8)
- Szwecja (62,2 – dane z 2021 roku)
- Słowenia (68,8)
- Węgry (68,9)
Wyzwania dla systemów ochrony zdrowia
Starzenie się kadry medycznej wiąże się z wieloma wyzwaniami, takimi jak m.in.:
- Braki kadrowe – w miarę przechodzenia lekarzy na emeryturę pojawia się ryzyko niedoboru specjalistów.
- Potrzeba kształcenia nowych kadr – konieczne jest zwiększenie liczby miejsc na studiach medycznych i atrakcyjność zawodu lekarza.
- Reorganizacja systemów zdrowotnych – dostosowanie usług medycznych do rosnącej liczby pacjentów oraz zmniejszonej liczby lekarzy.
Dane Eurostatu wyraźnie pokazują, że starzenie się kadry medycznej to problem wymagający pilnej uwagi. Choć w niektórych krajach widoczne są pozytywne tendencje związane z udziałem młodszych lekarzy, ogólny trend w Unii Europejskiej jest niepokojący. Aby systemy ochrony zdrowia mogły sprostać wyzwaniom przyszłości, konieczne są zdecydowane działania w zakresie edukacji medycznej, migracji specjalistów oraz poprawy warunków pracy lekarzy.
Źródło:
- PAP