Rekordowe kolejki do lekarzy. Tak źle nie było od ponad dekady!

9 stycznia 2025 roku Fundacja Watch Health Care (WHC) opublikowała najnowszy raport „Barometr WHC – Polacy w kolejkach 2024”. Dane są alarmujące: średni czas oczekiwania na świadczenia zdrowotne w Polsce wynosi aż 4,2 miesiąca, co stanowi wzrost o 0,7 miesiąca w porównaniu do poprzedniego roku. To najgorszy wynik od 2012 roku, odkąd WHC prowadzi swoje badania.

Dostęp do świadczeń zdrowotnych – czas oczekiwania w kolejce

Z raportu WHC wynika, że średni czas oczekiwania na świadczenia zdrowotne (porada lekarska, badanie, zabieg, operacja) wynosi obecnie 4,2 miesiąca. W porównaniu do 2023 roku, gdy wynosił on 3,5 miesiąca, sytuacja znacznie się pogorszyła.

Najdłużej pacjenci czekają na:

• Chirurgię plastyczną – 9,9 miesiąca.
  To najbardziej przeciągające się świadczenie w polskim systemie ochrony zdrowia. Eksperci wskazują, że procedury chirurgii plastycznej, choć nie zawsze są uznawane za pilne, mają znaczący wpływ na zdrowie psychiczne pacjentów.
• Neurochirurgię – 9,1 miesiąca.
  Zabiegi neurochirurgiczne często dotyczą schorzeń zagrażających życiu – ten czas oczekiwania jest wyjątkowo niepokojący.
• Otolaryngologię dziecięcą – 8,9 miesiąca.
  Długie oczekiwanie na zabiegi w tej dziedzinie może wpływać na prawidłowy rozwój dzieci, np. poprzez pogłębiające się problemy ze słuchem czy oddychaniem.

Najkrótszy czas oczekiwania dotyczy natomiast:

• Radioterapii onkologicznej – 0,5 miesiąca.
• Neonatologii – 0,8 miesiąca.

Największe wydłużenie czasu oczekiwania w kolejce na świadczenie zdrowotne

Największa poprawa dostępu do świadczenia zdrowotnego

Dane z tabel dotyczą porównania do poprzedniego analizowanego okresu – lipiec/sierpień 2023.

Dostęp do lekarzy specjalistów – czas oczekiwania w kolejce

Czas oczekiwania na wizyty u lekarzy specjalistów również dramatycznie się wydłużył i obecnie wynosi średnio 4,3 miesiąca (wzrost o 0,6 miesiąca w porównaniu do 2023 roku).

Najdłuższe kolejki dotyczą specjalistów:

• Angiologów – 13,9 miesiąca.
  To niemal 14 miesięcy oczekiwania na konsultację u lekarza zajmującego się chorobami naczyń krwionośnych. Wzrost o 3,6 miesiąca w porównaniu do 2023 roku jest szczególnie niepokojący.
• Endokrynologów – 12,1 miesiąca.
  Endokrynologia odnotowała wzrost oczekiwania o 2,5 miesiąca, co w dużej mierze wynika z rosnącej liczby pacjentów z chorobami tarczycy oraz cukrzycą.
• Chirurgów naczyniowych – 11,6 miesiąca.

Najkrótsze czasy oczekiwania odnotowano dla:

• Pediatrów – 0 miesięcy.
• Neonatologów – 0,2 miesiąca.
• Onkologów – 0,4 miesiąca.

Lista lekarzy specjalistów – czas oczekiwania powyżej 3 miesięcy

• Gastroenterolodzy – 9,4 miesiąca
• Chirurdzy plastyczni – 8,4 miesiąca
• Neurochirurdzy – 8,3 miesiąca
• Immunolodzy – 7,1 miesiąca
• Ortodonci – 6,9 miesiąca
• Diabetolodzy – 6,7 miesiąca
• Hematolodzy – 5,8 miesiąca
• Urolodzy dziecięcy – 5,5 miesiąca
• Psycholodzy (poradnie zdrowia psychicznego) – 5,3 miesiąca
• Hepatolodzy – 5 miesięcy
• Kardiolodzy – 4,8 miesiąca
• Reumatolodzy – 4,4 miesiąca
• Otolaryngolodzy dziecięcy – 4,2 miesiąca
• Wizyta w poradni leczenia bólu – 4,1 miesiąca
• Specjaliści chorób zakaźnych – 4,1 miesiąca

Dostęp do badań diagnostycznych – czas oczekiwania w kolejce

Dane z raportu WHC wskazują, że czas oczekiwania na diagnostykę również się wydłużył. Średni czas wynosi obecnie 3,1 miesiąca (wzrost o 0,6 miesiąca w porównaniu do 2023 roku).

Najdłuższe kolejki dotyczą:

• Biopsji guzków tarczycy – 8,4 miesiąca.
• USG tarczycy – 8,1 miesiąca.
• Badania elektroneurograficznego (ENG) – 6,9 miesiąca.

Najszybsze badania to:

• Cystouretrografia (CUM) – 0,5 miesiąca.
• Tomografia komputerowa głowy – 0,6 miesiąca.
• Bronchoskopia – 0,7 miesiąca.
• Biopsja aspiracyjna gruboigłowa – 0,7 miesiąca.

Znaczące pogorszenie dostępności odnotowano dla badań takich jak EEG głowy (wzrost czasu oczekiwania o 3 miesiące) czy badanie bezdechu śródsennego (wzrost o 3 miesiące).

Etapowość leczenia – problem systemowy

Raport WHC zwraca uwagę na problem etapowości leczenia, czyli długiego czasu, jaki upływa między kolejnymi etapami diagnostyki i terapii.

Przykłady:

• Operacja usunięcia żylaków kończyn dolnych: od wizyty u lekarza POZ do zabiegu mija średnio 35,8 miesiąca.
• Leczenie ortodontyczne: średni czas od konsultacji do założenia aparatu wynosi 21 miesięcy.
• Rozpoznanie epilepsji: od momentu wizyty na SOR do konsultacji w poradni leczenia padaczki mija 13,4 miesiąca.

Źródło:

• WHC