Polsko-japoński zespół badawczy pod kierownictwem dr Marka Wagnera, biotechnologa z Grupy Badawczej Odporności Wrodzonej z Sieci Badawczej Łukasiewicz – PORT, odkrył nowe możliwości walki z czerniakiem – jednym z najbardziej złośliwych nowotworów skóry. Wyniki badań, opublikowane w prestiżowym czasopiśmie „Nature”, wskazują, że odpowiedź immunologiczna typu 2, dotychczas uważana za sprzyjającą rozwojowi guzów nowotworowych, może pełnić funkcję przeciwnowotworową.
Czerniak – poważne zagrożenie zdrowia
Czerniak, najbardziej złośliwa forma nowotworu skóry, jest chorobą o rosnącej liczbie zachorowań. W Polsce zachorowalność wzrosła o 300% w ciągu ostatnich trzech dekad. Globalne prognozy wskazują, że do 2040 roku liczba nowych przypadków wzrośnie o 57%, a wskaźnik śmiertelności zwiększy się o 68%. Te niepokojące dane podkreślają potrzebę rozwijania nowych terapii i lepszego zrozumienia mechanizmów rozwoju czerniaka.
Rola odpowiedzi immunologicznej
Układ odpornościowy odgrywa kluczową rolę w obronie organizmu przed nowotworami. Odpowiedź immunologiczna typu 1, aktywowana w odpowiedzi na bakterie i wirusy, jest dobrze znana. Natomiast odpowiedź typu 2, zaangażowana głównie w obronę przed pasożytami, była dotychczas kojarzona z tworzeniem środowiska sprzyjającego rozwojowi nowotworów. Jednak badania zespołu dr Wagnera rzucają nowe światło na jej potencjał przeciwnowotworowy.
Przełom w badaniach: przeciwnowotworowa rola komórek ILC2
W 2010 roku odkryto komórki ILC2 – kluczowe dla odpowiedzi immunologicznej typu 2. Dotychczas uważano, że ich aktywność sprzyja rozwojowi guzów, ale badania przeprowadzone przez polsko-japoński zespół naukowców sugerują coś zupełnie innego. Komórki ILC2 aktywują eozynofile, które zwalczają pasożyty takie jak tasiemce i nicienie. Ten sam mechanizm może być wykorzystany do zwalczania komórek nowotworowych, w tym czerniaka.
Wyniki eksperymentów
Zastosowanie komórek ILC2 w mysim modelu czerniaka przyniosło obiecujące rezultaty. W jednym z eksperymentów rozwój guza został spowolniony aż czterokrotnie, a w niektórych przypadkach całkowicie zahamowany. Odkrycie to może stanowić podstawę nowych terapii, które wykorzystają adoptywny transfer komórek ILC2 do walki z nowotworami.
Odkryliśmy, że dzięki zastosowaniu odpowiednich technologii, takich jak na przykład adoptywny transfer komórek ILC2, w przyszłości można byłoby skutecznie ograniczyć rozwój guzów nowotworowych z udziałem tych komórek
– podkreśla w rozmowie z PAP dr Wagner.
Powiązanie z chorobami pasożytniczymi
Jak podkreślają autorzy badań, rola komórek układu odpornościowego w walce z nowotworami może mieć związek z ewolucyjnym przystosowaniem odpowiedzi immunologicznej do zwalczania pasożytów. Choroby pasożytnicze same w sobie są znane z potencjalnego wpływu na rozwój nowotworów. Mechanizmy te obejmują między innymi:
- Mechaniczne uszkodzenia tkanek – spowodowane przez pasożyty przemieszczające się przez organizm gospodarza.
- Przewlekły stan zapalny – wywołany obecnością pasożytów, który może sprzyjać mutacjom i rozwojowi guzów.
Na przykład schistosomoza (gorączka ślimacza), wywoływana przez przywry z rodzaju Schistosoma, zwiększa ryzyko rozwoju raka płaskonabłonkowego pęcherza moczowego. Z kolei infekcje przywrami wątrobowymi, takimi jak Opisthorchis viverrini i Clonorchis sinensis, są powiązane z rakiem dróg żółciowych.
Źródło:
- PAP
