Rodzice dzieci z niepełnosprawnościami nie będą już musieli co kilka miesięcy składać wniosków o przedłużenie orzeczeń. Nowe przepisy wprowadzają dłuższy okres ich ważności, dzięki czemu łatwiej będzie planować terapię, edukację i codzienne funkcjonowanie. To zmiana, która ma uprościć system – bez utraty kontroli nad rzeczywistymi potrzebami dzieci.
Trwałe orzeczenia do 16. roku życia
Sejm przyjął ustawę, która zmienia zasady ważności orzeczeń o niepełnosprawności dla dzieci. Od teraz dokumenty będą ważne przez co najmniej 3 lata, ale nie dłużej niż do ukończenia 16. roku życia.
Dla rodziców to zmniejszenie liczby formalności i mniej wizyt w poradniach. Ustawodawcy chcą zapobiec częstym przedłużeniom orzeczeń. To także rozwiązanie, które odpowiada na postulaty środowisk pacjenckich.
Mniej formalności
Dotychczasowe przepisy często zmuszały rodziny dzieci z niepełnosprawnościami do cyklicznego odnawiania orzeczeń, nawet wtedy, gdy stan zdrowia dziecka był oczywisty i niezmienny. To wiązało się z czasochłonnymi wizytami u specjalistów, składaniem dokumentów i oczekiwaniem na decyzję. Z perspektywy rodziców był to proces nie tylko obciążający emocjonalnie, ale także utrudniający stały dostęp do terapii i świadczeń.
Nowe przepisy wprowadzają minimalny, trzyletni okres ważności orzeczenia i wyznaczają jego maksymalną granicę – do ukończenia przez dziecko 16. roku życia. Dzięki temu zyskujemy większą przewidywalność w planowaniu opieki, bez konieczności nieustannego aktualizowania dokumentów. Jednocześnie system nie rezygnuje z kontroli – w uzasadnionych przypadkach będzie możliwe wcześniejsze ponowne orzeczenie, np. jeśli stan zdrowia dziecka ulegnie poprawie lub pogorszeniu. To rozwiązanie równoważy potrzebę uproszczenia procedur z troską o rzetelną ocenę sytuacji zdrowotnej dziecka.
Dostęp do wsparcia i świadczeń
Ustawa może zmienić dostęp do świadczeń, takich jak rehabilitacja, wsparcie opiekuna czy dopłaty. Orzeczenia o dłuższym okresie ważności mają ułatwić ciągłość terapii. Rodzice mogą spokojniej planować działania edukacyjne i rehabilitacyjne. Jednocześnie będą mogli skupić się na wsparciu dziecka, bez przerywania leczenia przez formalności.
Nowe przepisy wejdą w życie, gdy ustawa zostanie podpisana przez Prezydenta. Ministerstwo Zdrowia i odpowiednie organy medyczne będą musiały dostosować procedury wydawania orzeczeń.
Placówki orzekające będą informować o nowych okresach ważności orzeczeń. Rodzice prawdopodobnie usłyszą o zmianach w poradniach – a lekarze pomogą im zrozumieć nowe zasady.
Korzyści i zastrzeżenia
Dla środowiska pacjentów to dobra wiadomość – mniej formalności i dłuższy horyzont planowania. Jednak eksperci zwracają uwagę, że dłuższy okres ważności nie zawsze oznacza odpowiednią ocenę stanu zdrowia.
Może się zdarzyć, że rozwój dziecka wymaga częstszej rewizji orzeczenia. W związku z tym ważne będzie utrzymanie mechanizmów pozwalających na wcześniejsze sprawdzenie stanu zdrowia – choćby na wniosek opiekuna lub szkoły.