Przedłużająca się „mgła mózgowa” to jedno z najczęstszych i najbardziej uciążliwych powikłań „długiego COVID-u”. Najnowsze badania, które zostaną zaprezentowane podczas zjazdu Radiological Society of North America (RSNA) w Chicago, sugerują, że pogorszenie funkcji poznawczych może być bezpośrednio powiązane z obniżoną wymianą gazową w płucach. Odkrycia te otwierają nowe perspektywy w leczeniu pacjentów cierpiących na długotrwałe skutki COVID-19.
Co to jest COVID-owa mgła mózgowa?
COVID-owa mgła mózgowa to stan, który charakteryzuje się trudnościami z koncentracją, powolnym myśleniem, problemami z pamięcią i dezorientacją. Objawy te mogą utrzymywać się przez tygodnie, miesiące, a nawet lata po przechorowaniu COVID-19.
Według danych amerykańskiego National Center for Health Statistics ok. 17,6% dorosłych w USA cierpi na długi COVID, który oprócz mgły mózgowej obejmuje również objawy takie jak zmęczenie, duszność, bóle mięśni czy zmiany smaku i węchu.
Nowatorskie podejście do badań nad długim COVID-em
Zespół naukowców z University of Iowa przeprowadził innowacyjne badanie mające na celu ocenę związku pomiędzy funkcjami płuc, a mózgiem u pacjentów z długim COVID-em. Po raz pierwszy użyto rezonansu magnetycznego (MRI) z hiperspolaryzowanym ksenonem-129 do jednoczesnej analizy funkcji płuc i mózgu.
Grupa badana
Badaniem objęto 12 pacjentów (10 kobiet i 2 mężczyzn) w wieku od 59 lat, którzy po ustąpieniu ostrej fazy COVID-19 nadal doświadczali duszności i/lub zmęczenia. Wykonano u nich:
- MRI płuc z hiperspolaryzowanym ksenonem-129,
- Strukturalne i funkcjonalne MRI mózgu,
- Testy czynnościowe płuc,
- Testy poznawcze.
Jak funkcje płuc wpływają na mózg?
Badanie wykazało, że obniżona wymiana gazowa w płucach może prowadzić do problemów z koncentracją, pamięcią i szybkością myślenia.
Po raz pierwszy MRI zostało użyte do wspólnej oceny funkcji płuc i mózgu w celu zbadania ich związku w long COVID.
– powiedział Keegan Staab, główny autor badania, asystent naukowy na University of Iowa
Te badania są nowatorskie, ponieważ łączą wiele unikalnych typów obrazowania, aby zbadać związek między wieloma narządami w populacji chorych.
Wyniki sugerują, że mechanizmy odpowiadające za pogorszenie wymiany gazowej mogą mieć wpływ na przepływ krwi mózgowej oraz zmniejszenie objętości istoty szarej i białej.
Zwiększony przepływ krwi jako mechanizm kompensacyjny
Jednym z odkryć badania było powiązanie między zwiększonym przepływem krwi w mózgu, a obniżoną wymianą gazową w płucach. Profesor Staab wyjaśnia:
Ta zależność może być mechanizmem kompensacyjnym, w którym obniżenie funkcji płuc jest równoważone przez wyższy rzut serca i lepsze ukrwienie mózgu. Istnieje również możliwość, że mechanizm choroby, który upośledza wymianę gazową w płucach, prowadzi także do wyższego ukrwienia mózgu poprzez uszkodzenie naczyń krwionośnych zarówno w płucach, jak i w mózgu.
Znaczenie wyników badań
Nowe odkrycia sugerują, że poprawa wymiany gazowej w płucach może być kluczowym elementem terapii pacjentów z długim COVID-em. Jak podkreśla starszy autor badania, profesor Sean B. Fain:
Jeśli te ustalenia można uogólnić na populację z długim COVID-em, badanie sugeruje, że może istnieć związek przyczynowy pomiędzy dysfunkcją poznawczą a dysfunkcją płuc, co otwiera potencjalne strategie leczenia ukierunkowane na poprawę wymiany gazowej.
Co dalej?
Naukowcy wskazują na konieczność przeprowadzenia większych badań, aby dokładniej zbadać mechanizmy łączące dysfunkcję płuc z zaburzeniami poznawczymi. Identyfikacja tych zależności może bowiem pomóc w opracowaniu skuteczniejszych metod diagnostycznych i terapeutycznych dla osób z długim COVID-em.
Źródło:
- PAP
