Metale ciężkie, takie jak ołów, miedź, kobalt czy uran, mogą odgrywać istotną rolę w zwiększonym ryzyku demencji. Najnowsze badanie wieloośrodkowe przeprowadzone w Stanach Zjednoczonych wykazało, że podwyższone poziomy tych pierwiastków w moczu są związane z gorszą wydajnością poznawczą i wyższym ryzykiem rozwoju demencji. Wyniki te wskazują na możliwość wykorzystania analiz moczu w wczesnym wykrywaniu ryzyka tej choroby, szczególnie u osób z genetyczną predyspozycją.
Szczegóły badania
Badanie objęło 6303 uczestników z sześciu amerykańskich ośrodków badawczych, którzy byli obserwowani w latach 2000-2018. Grupa badanych składała się z osób w wieku od 45 do 84 lat (mediana 60 lat), wolnych od zdiagnozowanych chorób sercowo-naczyniowych. Kobiety stanowiły 52% badanej populacji.
Naukowcy zmierzyli poziomy dziewięciu metali w moczu: arsenu, kadmu, kobaltu, miedzi, ołowiu, manganu, wolframu oraz uranu. Ocena zdolności poznawczych obejmowała różne testy neuropsychologiczne, takie jak kodowanie symboli cyfr czy testy rozpiętości cyfr.
Mediana czasu obserwacji wynosiła 11,7 roku dla osób, u których zdiagnozowano demencję, oraz 16,8 roku dla uczestników bez tej choroby. W trakcie badania zidentyfikowano 559 przypadków demencji.
Wyniki i wnioski
Uczestnicy z poziomami mieszaniny dziewięciu metali na 95. percentylu mieli o 71% wyższe ryzyko demencji w porównaniu z osobami na 25. percentylu. Ryzyko to było wyraźniejsze u nosicieli APOE4, związanego z większą podatnością na choroby neurodegeneracyjne.
Podwyższony poziom miedzi w moczu korelował z niższymi wynikami testów poznawczych, takich jak test rozpiętości cyfr. Z kolei kobalt i uran wykazywały silniejszy wpływ na nosicieli APOE4. Badacze odkryli odwrotny związek między poziomem zarówno niezbędnych, jak i mało istotnych metali, a szybkością operacji umysłowych.
- Zobacz również: Eksperci ostrzegają: miliony Polaków zagrożonych demencją. Poznaj 15 czynników ryzyka
Znaczenie wyników
Jak napisali badacze:
Znaleźliśmy odwrotny związek niezbędnych i mało istotnych metali w moczu, zarówno indywidualnie, jak i w mieszaninie, z szybkością operacji umysłowych, a także związek poziomu metali w moczu z ryzykiem rozwoju demencji.
Zdaniem zespołu prowadzącego badanie, na czele z dr Arce Domingo-Relloso z Columbia University Mailman School of Public Health, odkrycia te mogą stanowić podstawę do wczesnych badań przesiewowych i opracowania strategii prewencyjnych. Wczesne wykrywanie poziomów metali ciężkich w moczu może pozwolić na identyfikację osób z grupy ryzyka oraz wdrożenie odpowiednich interwencji.
Wyniki badania pokazują, że podwyższone poziomy metali ciężkich w moczu są istotnym czynnikiem związanym z ryzykiem demencji. Szczególnie narażone są osoby z genetyczną predyspozycją w postaci allelu APOE4. Zastosowanie badań moczu jako narzędzia wczesnego wykrywania ryzyka demencji może otworzyć nowe możliwości w prewencji i leczeniu tej choroby.
Badanie zostało opublikowane 2 grudnia 2022 roku w czasopiśmie „JAMA Network Open”.
Źródło:
- Medscape
- termedia.pl
