Pomimo niepodważalnych sukcesów globalnych programów szczepień, świat ponownie staje w obliczu zagrożeń, które jeszcze niedawno wydawały się wyeliminowane. Jak alarmuje UNICEF – polio, błonica, krztusiec i odra – choroby, które przez dekady dzięki szczepieniom niemal zniknęły – powracają, stanowiąc realne zagrożenie dla zdrowia i życia dzieci. Gwałtowny spadek wyszczepialności, wywołany m.in. przez konflikty zbrojne, przymusowe migracje i dezinformację, prowadzi do kryzysu zdrowia publicznego, którego skutki już dziś są widoczne w wielu regionach świata.
Z tego artykułu dowiesz się…
- Jakie zapomniane choroby zakaźne ponownie zaczynają zagrażać zdrowiu i życiu dzieci.
- Dlaczego regularne szczepienia są kluczowe dla ochrony indywidualnej i zbiorowej.
- Jakie skutki zdrowotne może mieć spadek wyszczepialności w skali globalnej.
- W jaki sposób UNICEF wspiera programy szczepień na całym świecie, chroniąc najmłodszych.
Spadająca wyszczepialność dzieci otwiera drzwi dawnym zagrożeniom
Jak informuje UNICEF, szczepionki każdego roku ratują życie nawet trzech milionów dzieci i są najbezpieczniejszą metodą ochrony przed groźnymi chorobami zakaźnymi. Mimo to, świat stanął wobec największego od trzech dekad spadku poziomu wyszczepialności. Aż 25 milionów dzieci rocznie nie otrzymuje rutynowych szczepień, co – jak alarmuje UNICEF – prowadzi do ponownego pojawiania się chorób takich jak polio, błonica, krztusiec czy odra. Przyczyną są m.in. konflikty zbrojne, przesiedlenia i dezinformacja, które skutecznie osłabiają globalny system ochrony zdrowia najmłodszych.
Polio – wirus, który wciąż nie został pokonany
Polio, znane także jako choroba Heinego-Medina, to wirusowa choroba zakaźna, mogąca prowadzić do trwałego paraliżu, a nawet śmierci. Choć dzięki szczepieniom udało się zmniejszyć liczbę zachorowań o 99% w ciągu ostatnich 30 lat, wirus wciąż stanowi poważne zagrożenie w regionach o niskim poziomie wyszczepialności.
Szczepionki przeciwko polio są bezpieczne i skuteczne, a każda kolejna dawka zwiększa ochronę – co ma kluczowe znaczenie w sytuacji pojawienia się wirusa w środowisku lokalnym.
Błonica – dawna groźba powraca
Błonica (dyfteryt) to groźna choroba bakteryjna układu oddechowego, rozprzestrzeniająca się drogą kropelkową. Jej objawy – ból gardła, gorączka i charakterystyczna, szarawa błona w gardle – mogą prowadzić do poważnych powikłań, w tym uszkodzeń serca, nerek i układu nerwowego.
W krajach rozwiniętych, dzięki regularnym szczepieniom, błonica stała się rzadkością. Jednak w miejscach dotkniętych konfliktami, przeludnieniem i brakiem higieny, gdzie programy szczepień są niewydolne lub przerwane, choroba ta ponownie zbiera żniwo.
Krztusiec – choroba szczególnie groźna dla niemowląt
Krztusiec (koklusz) to wysoce zaraźliwa choroba układu oddechowego, powodująca charakterystyczne, długotrwałe napady kaszlu. U niemowląt może prowadzić do powikłań zagrażających życiu, takich jak bezdech czy zapalenie płuc.
Szczepienie przeciw krztuścowi nie tylko chroni dzieci, ale także tworzy barierę ochronną dla najmłodszych, którzy są zbyt mali, by samodzielnie otrzymać pełen cykl szczepień.
Odra – choroba, która osłabia układ odpornościowy
Odra to jedna z najbardziej zakaźnych chorób wirusowych. Powoduje gorączkę, wysypkę i poważne powikłania, w tym zapalenie płuc, encefalopatię czy nawet ślepotę.
Co istotne, odra znacznie osłabia układ odpornościowy, czyniąc dziecko bardziej podatnym na inne infekcje przez wiele tygodni lub miesięcy po wyzdrowieniu. Szczepionka przeciw odrze zapobiega ponad 2,1 miliona zgonów dzieci rocznie.
Dlaczego szczepienia są niezbędne
Szczepionki są najbezpieczniejszym i najskuteczniejszym narzędziem w ochronie zdrowia dzieci. Chronią zarówno indywidualnie zaszczepione osoby, jak i całe społeczności poprzez tzw. odporność zbiorową.
Kiedy duża część populacji jest uodporniona, wirus lub bakteria ma mniejsze szanse na rozprzestrzenianie się. To szczególnie ważne dla osób, które nie mogą być zaszczepione z powodów zdrowotnych – np. noworodków, dzieci z zaburzeniami odporności czy pacjentów onkologicznych.
UNICEF – globalna odpowiedź na globalne zagrożenie
UNICEF, we współpracy z rządami, organizacjami międzynarodowymi i lokalnymi społecznościami, dostarcza szczepionki niemal połowie dzieci na świecie.
Organizacja działa na wielu frontach – od pozyskiwania i dystrybucji szczepionek, przez wzmacnianie systemów opieki zdrowotnej, po edukację i walkę z dezinformacją. UNICEF inwestuje również w cyfrowe systemy danych i infrastrukturę, by zwiększyć skuteczność działań szczepiennych i dotrzeć do jak największej liczby dzieci.
Powrót zapomnianych chorób zakaźnych to ostrzeżenie dla całego świata. Brak szczepień – spowodowany wojną, migracją, ale też fałszywymi informacjami – może prowadzić do dramatycznych skutków zdrowotnych, zwłaszcza wśród najmłodszych.
Ochrona dzieci poprzez szczepienia to nie tylko kwestia indywidualnego wyboru, ale odpowiedzialność społeczna. W dobie globalnych zagrożeń zdrowotnych nie możemy pozwolić, by osiągnięcia medycyny zostały zaprzepaszczone.
Główne wnioski
- Globalna wyszczepialność dzieci spada – każdego roku 25 milionów dzieci nie otrzymuje rutynowych szczepień, co zwiększa ryzyko zachorowań.
- Wracają choroby, które uznawano za opanowane – takie jak polio, odra, błonica i krztusiec, stanowiące zagrożenie życia, szczególnie u najmłodszych.
- Szczepienia chronią nie tylko jednostki, ale także całe społeczności – poprzez odporność zbiorową ograniczają rozprzestrzenianie się chorób.
- UNICEF każdego roku dostarcza szczepionki prawie połowie dzieci na świecie, wspierając systemy zdrowia publicznego i walkę z dezinformacją.
Źródło:
- UNICEF