NIK podjął decyzję o rozpoczęciu kontroli doraźnej dotyczącej bezpieczeństwa lekowego w Polsce. To reakcja na rosnące obawy związane z dostępnością leków oraz funkcjonowaniem systemu farmaceutycznego. Kontrola obejmie szeroki zakres działań, od weryfikacji działalności organów inspekcyjnych po analizę skutków legislacyjnych zmian, takich jak „Apteka dla Aptekarza 2.0”.
Dlaczego NIK kontroluje sektor farmaceutyczny?
Decyzja NIK wynika z sygnałów o istotnych zagrożeniach dla bezpieczeństwa zdrowotnego Polaków. W szczególności wskazuje się na:
- Zmniejszenie liczby aptek – problemy z dostępem do leków w wielu regionach kraju stają się coraz bardziej zauważalne.
- Nielegalny wywóz leków za granicę – zjawisko to prowadzi do braków na krajowym rynku.
- Brak kompleksowej strategii farmaceutycznej – Ministerstwo Zdrowia oraz Departament Polityki Lekowej i Farmacji są krytykowane za brak działań systemowych.
Kontrola doraźna – co zostanie sprawdzone?
Przedmiotem badania będą kluczowe aspekty funkcjonowania systemu farmaceutycznego:
- Rola organów inspekcyjnych
Główny Inspektorat Farmaceutyczny oraz Wojewódzkie Inspektoraty Farmaceutyczne zostaną ocenione pod kątem efektywności działania, szczególnie w zakresie nadzoru nad rynkiem leków. - Apteka dla Aptekarza 2.0
Analizie poddane będą przepisy uznane za niezgodne z Konstytucją, które wprowadziły dodatkowe ograniczenia w sektorze aptecznym. Wątpliwości budzi ich wpływ na konkurencję i dostępność leków. - Zaległe wnioski pokontrolne
NIK sprawdzi, w jakim stopniu zrealizowano zalecenia wydane podczas wcześniejszych kontroli – ich brak wdrożenia mógł pogłębić istniejące problemy. - Rola izb aptekarskich
Szczególną uwagę poświęcono działalności Naczelnej oraz Okręgowych Izb Aptekarskich, w tym ich zaangażowaniu w procesy administracyjne związane z zezwoleniami na prowadzenie aptek.
Apteka dla Aptekarza 2.0 – skutki zmian legislacyjnych
Kontrola NIK odnosi się również do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z września 2024 roku, który podważył zgodność z Konstytucją zmian wprowadzonych w ramach „Apteki dla Aptekarza 2.0”. Ustawa, choć miała na celu poprawę funkcjonowania sektora, przyniosła skutki odwrotne od zamierzonych, ograniczając rozwój rynku aptek i dostęp pacjentów do leków.
Źródło:
- NIK