System Państwowego Ratownictwa Medycznego (PRM) w Polsce zmaga się z poważnymi wyzwaniami kadrowymi. W 2023 roku liczba pielęgniarek i lekarzy systemu PRM spadła odpowiednio o 2,6% i 9%, co wpisuje się w utrzymującą się tendencję z poprzednich lat. Chociaż liczba ratowników medycznych wzrosła o 1,2%, zmniejszający się udział zespołów specjalistycznych i problemy z czasem dotarcia na miejsce zdarzenia budzą niepokój o jakość i dostępność pomocy medycznej w nagłych przypadkach.
Spadek liczby lekarzy i pielęgniarek w systemie PRM
W 2023 roku system PRM zanotował:
- Spadek liczby pielęgniarek o 2,6% w porównaniu z rokiem poprzednim.
- Spadek liczby lekarzy o 9%, co jest jednym z największych spadków w ostatnich latach.
- Wzrost liczby ratowników medycznych o 1,2%, co częściowo łagodzi problemy kadrowe, ale nie eliminuje ich całkowicie.
Tendencja ta prowadzi do stopniowego zmniejszania udziału zespołów specjalistycznych w ogólnej liczbie ZRM, który spadł z 23,4% w 2019 roku do 19,5% w 2023 roku.
Zespoły Ratownictwa Medycznego – zmiany w strukturze
W 2023 roku w systemie PRM funkcjonowało 1617 zespołów ratownictwa medycznego, w tym:
- 1302 zespoły podstawowe (80,5%) – wzrost udziału z 76,6% w 2019 roku.
- 315 zespołów specjalistycznych (19,5%) – spadek udziału w stosunku do lat poprzednich.
- 21 lotniczych zespołów ratownictwa medycznego – ich liczba pozostała niezmienna.
Zmniejszenie liczby zespołów specjalistycznych wynika z ograniczeń kadrowych oraz zmian w strukturze finansowania i organizacji systemu.
Wyjazdy zespołów ratownictwa medycznego – statystyki 2023
W 2023 roku zespoły ratownictwa medycznego zrealizowały prawie 2,8 mln wyjazdów/wylotów, czyli o 289,8 tys. mniej niż w poprzednim roku. W tym:
- Mediana czasu dotarcia w miastach powyżej 10 tys. mieszkańców była przekroczona we wszystkich województwach.
- Najszybsze dotarcie zanotowano w województwie podkarpackim (9 min 3 sek), najwolniejsze w warmińsko-mazurskim (16 min 31 sek).
- 58,7% wyjazdów dotyczyło sytuacji, które nie zagrażały bezpośrednio życiu pacjenta, co oznacza blisko trzykrotny wzrost odsetka takich interwencji od 2019 roku.
Dostępność ZRM w poszczególnych regionach
Przy czym wskaźnik dostępności ZRM w przeliczeniu na 100 tys. ludności różni się znacząco między województwami:
- Najwyższa dostępność miała miejsce w województwo warmińsko-mazurskim (6,0 ZRM/100 tys. mieszkańców).
- Najniższa dostępność zaś w województwo wielkopolskim (3,6 ZRM/100 tys. mieszkańców).
Taka różnorodność w dostępności ZRM prowadzi do nierówności w jakości opieki ratunkowej w poszczególnych regionach.
- Zobacz również: Pierwszy Krajowy Zjazd Ratowników Medycznych już w styczniu 2025 – zatwierdzono listę delegatów
Lotnicze Pogotowie Ratunkowe – stabilność w trudnych czasach
W 2023 roku Lotnicze Pogotowie Ratunkowe (LPR) wykonało 8078 lotów, udzielając pomocy medycznej 8087 osobom. Przy czym LPR funkcjonowało w ramach 21 stałych baz HEMS oraz jednej bazy sezonowej w Koszalinie. Najczęstszymi powodami interwencji były natomiast wypadki komunikacyjne, udary mózgu oraz nagłe zatrzymanie krążenia.
Pomimo wzrostu liczby ratowników medycznych i utrzymania liczby lotniczych zespołów ratownictwa medycznego, system PRM w Polsce zmaga się z poważnymi wyzwaniami kadrowymi i organizacyjnymi. Spadek liczby pielęgniarek i lekarzy w zespołach oraz wydłużenie czasu dotarcia na miejsce zdarzenia to problemy, które wymagają natychmiastowych działań naprawczych. Nierówności w dostępności zespołów ratownictwa medycznego między regionami dodatkowo podkreślają potrzebę kompleksowej reformy systemu.
Źródło:
- GUS
- mp.p
