Starzenie się społeczeństw na całym świecie wiąże się ze wzrostem liczby przypadków pogorszenia funkcji poznawczych, w tym demencji. Jednym z kierunków badań nad zapobieganiem tym zmianom jest dieta – zwłaszcza żywność bogata w naturalne przeciwutleniacze. Naukowcy sprawdzili, czy fermentowana soja, popularna w kuchni azjatyckiej, może pozytywnie wpłynąć na pamięć u osób starszych. Wyniki potrójnie zaślepionego badania klinicznego z udziałem seniorów sugerują, że ten prosty składnik diety może mieć realne znaczenie dla zdrowia mózgu.
Z tego artykułu dowiesz się:
- Jak fermentowana soja wpływa na pamięć osób starszych
- Dlaczego izoflawony w formie fermentowanej mają większą biodostępność
- Jak przebiegało randomizowane badanie kliniczne z użyciem fermentowanej soi
- Jakie są ograniczenia i potencjalne korzyści wynikające z tych badań
Fermentowana soja i zdrowie poznawcze
Fermentowana soja jest bogata w flawonoidy fenolowe i izoflawony, takie jak daidzeina i genisteina. Te naturalne związki wykazują silne działanie antyoksydacyjne i estrogenopodobne, wpływając korzystnie m.in. na układ sercowo-naczyniowy, kostny i funkcje poznawcze. W procesie fermentacji izoflawony przechodzą z formy glikozydowej w łatwiej przyswajalne aglikony, co zwiększa ich biodostępność i potencjał biologiczny.
Dotychczasowe badania dotyczące soi i funkcji poznawczych u osób starszych przynosiły sprzeczne rezultaty, częściowo z powodu ograniczonej przyswajalności substancji aktywnych. Jednak fermentowana soja wykazuje lepszy profil odżywczy i silniejsze właściwości neuroprotekcyjne dzięki wzmocnionemu działaniu przeciwzapalnemu i antyoksydacyjnemu.
Przebieg badania klinicznego
Badanie zostało przeprowadzone w Loma Linda (USA) i miało formę 12-tygodniowego, potrójnie zaślepionego, randomizowanego badania kontrolowanego placebo. Wzięło w nim udział 61 zdrowych osób starszych (65+), głównie kobiet po menopauzie. Uczestnicy zostali podzieleni na dwie grupy: otrzymującą fermentowaną soję (n = 33) i grupę placebo (n = 28).
W badaniu wykorzystano produkt Q-Can Plus®, opracowany przez BESO Biological Research Inc. Uczestnicy przyjmowali dwie porcje fermentowanego proszku sojowego lub placebo na bazie serwatki dziennie. Fermentowana soja zawierała m.in. 9,4 g białka, 5,6 g błonnika oraz 36,3 mg izoflawonów dziennie. Obie wersje preparatu były wzbogacone o kakao i naturalny słodzik z owocu mnicha.
Uczestnicy zostali poproszeni o zachowanie swoich zwyczajów żywieniowych i stylu życia, bez wprowadzania suplementacji wpływającej na funkcje poznawcze. Przed i po badaniu przeprowadzono testy neuropsychologiczne, ocenę składu ciała i szereg kwestionariuszy zdrowotnych.
Wyniki: poprawa pamięci u kobiet po 70. roku życia
Z 61 osób, które rozpoczęły badanie, 47 je ukończyło. Większość stanowiły kobiety po 70. roku życia. Z analizy wyników wynika, że uczestnicy przyjmujący fermentowaną soję odnotowali statystycznie istotną poprawę pamięci w porównaniu z grupą placebo (p = 0,041). Efekty te nie dotyczyły innych domen funkcji poznawczych ani globalnej oceny poznawczej.
Największe korzyści zaobserwowano u kobiet po menopauzie w wieku 70+ – to w tej podgrupie odnotowano zarówno poprawę pamięci, jak i globalnych funkcji poznawczych. Autorzy badania zastrzegają jednak, że liczebność tej grupy była ograniczona, dlatego wnioski mają charakter eksploracyjny.
Średnia poprawa wyników w testach pamięci wyniosła 8,47% w grupie fermentowanej soi, podczas gdy w grupie placebo – zaledwie 2,05%. To sugeruje potencjał interwencji dietetycznej jako wsparcia w utrzymaniu funkcji poznawczych w starszym wieku.
Znaczenie wyników i ograniczenia
Jak zaznaczają autorzy badania:
Niniejsze badanie sugeruje, że sfermentowana soja może wspomagać funkcje pamięci u osób starszych. U kobiet po menopauzie w wieku 70 lat i starszych zaobserwowano niewielką poprawę pamięci oraz dowody na globalne zdolności poznawcze.
Badacze podkreślają jednak konieczność ostrożnej interpretacji wyników ze względu na ograniczoną próbę badawczą. Wyniki nie mogą być traktowane jako dowód związku przyczynowo-skutkowego. Konieczne są dalsze, szeroko zakrojone badania z większą liczbą uczestników i dłuższym okresem obserwacji.
Fermentowana soja – potencjalny składnik diety wspierającej mózg
Choć autorzy nie zalecają bezpośrednio suplementacji fermentowanej soi, wskazują na jej potencjał jako składnika zdrowej diety. Może stanowić element profilaktyki funkcji poznawczych u osób starszych, szczególnie kobiet po menopauzie. W połączeniu z innymi elementami zdrowego stylu życia – aktywnością fizyczną, snem i zbilansowaną dietą – może wspomagać zachowanie sprawności umysłowej w starzejącej się populacji.
👉 Wyniki oraz opis badań znajdziesz pod TYM LINKIEM
Główne wnioski
- Fermentowana soja może wspierać pamięć – 12-tygodniowe badanie wykazało istotną poprawę wyników testów pamięci wśród osób przyjmujących Q-Can Plus®.
- Największą poprawę zaobserwowano u kobiet po 70. roku życia – średnia poprawa wyniosła 8,47% w tej grupie, w porównaniu do 2,05% w grupie placebo.
- Fermentacja zwiększa biodostępność izoflawonów – proces ten przekształca je w bioaktywne aglikony o działaniu antyoksydacyjnym i neuroprotekcyjnym.
- Potrzebne są dalsze badania – wyniki są obiecujące, ale autorzy zaznaczają, że nie pozwalają na jednoznaczne wnioski o związku przyczynowo-skutkowym.
Źródło:
- Nutrients
- News Medical
