Dziś, 25 listopada, obchodzony jest Międzynarodowy Dzień Eliminacji Przemocy wobec Kobiet. Wczoraj Komisja Europejska oraz wysoka przedstawicielka Unii ds. zagranicznych i polityki bezpieczeństwa opublikowały wspólne oświadczenie, w którym zaapelowały o intensyfikację działań przeciw przemocy wobec kobiet i dziewcząt. W dokumencie podkreślono, że skala zjawiska pozostaje alarmująca – około 33% kobiet w UE doświadcza przemocy ze względu na płeć. Przedstawicielki UE przypomniały również o nowych instrumentach prawnych, które mają wzmocnić ochronę kobiet zarówno offline, jak i w przestrzeni cyfrowej.
Z tego artykułu dowiesz się…
- Jakie działania Komisja Europejska wskazuje jako kluczowe w walce z przemocą wobec kobiet i dziewcząt.
- Jakie obowiązki państw członkowskich wynikają z dyrektywy UE dotyczącej przemocy wobec kobiet.
- Jak Unia Europejska planuje wzmacniać ochronę kobiet w przestrzeni cyfrowej i offline.
- Jakie inicjatywy międzynarodowe i finansowe UE wspierają przeciwdziałanie przemocy ze względu na płeć.
Apel Komisji Europejskiej: konieczne przyspieszenie działań
W oświadczeniu podpisanym przez wiceprzewodniczącą wykonawczą Markietę Mînzatu, komisarz Hadję Lahbib oraz wysoką przedstawicielkę Kaję Kallas podkreślono, że przemoc narusza zdrowie, godność i bezpieczeństwo kobiet oraz dziewcząt niezależnie od ich wieku, statusu czy miejsca zamieszkania. Dodano, że akty przemocy mogą wystąpić w każdym otoczeniu – od domu, przez miejsca pracy, po środowisko cyfrowe.
Komisja przypomniała, że przyjęta w 2024 r. dyrektywa dotycząca przemocy wobec kobiet reguluje zarówno przestępstwa offline, jak i online. W dokumencie podkreślono obowiązek penalizacji najczęstszych form przemocy cyfrowej, takich jak bezprawne udostępnianie intymnych treści, cyberstalking, deepfake’i, nękanie w internecie oraz nawoływanie do przemocy i nienawiści ze względu na płeć. Państwa członkowskie muszą wdrożyć te przepisy do czerwca 2027 r., a Komisja liczy na szybkie rozpoczęcie transpozycji.
W oświadczeniu zaznaczono, że przemoc cyfrowa osłabia udział kobiet w debacie publicznej i uderza w podstawy demokratycznych procesów. Dyrektywa wymaga od państw zapewnienia sprawnego usuwania publicznie dostępnych nielegalnych treści oraz rozszerzenia ochrony procesowej i psychologicznej dla poszkodowanych. Tegoroczne „16 Dni Aktywizmów” odbywa się pod hasłem „UNiTE to End Digital Violence against All Women and Girls”, co podkreśla wagę przeciwdziałania przemocy technologicznie ułatwionej.
W komunikacie podkreślono również potrzebę zwiększenia ochrony dzieci, zwłaszcza dziewczynek, które częściej padają ofiarą przemocy seksualnej. Unia kontynuuje prace nad wzmocnieniem regulacji dotyczących karalności, zapobiegania i wsparcia poszkodowanych w sprawach dotyczących wykorzystywania seksualnego małoletnich.
Roadmapa praw kobiet i nowa strategia równości 2026–2030
Komisja wskazała, że w Roadmapie Praw Kobiet priorytetem pozostaje „wolność od przemocy ze względu na płeć”. Zapowiedziano, że w strategii na lata 2026–2030 ten obszar zostanie dodatkowo wzmocniony, a nowa agenda równościowa ma przynieść kolejne inicjatywy legislacyjne.
Współpraca międzynarodowa
Komisja przypomniała, że walka z przemocą wobec kobiet to także zadanie globalne. Unia współpracuje z państwami trzecimi, organizacjami kobiecymi, ONZ oraz lokalnymi partnerami, m.in. poprzez Spotlight Initiative i program ACT. Wskazano również, że w ramach programu CERV, w jego części „Daphne”, w 2025 r. przeznaczono €23 mln na inicjatywy dotyczące przeciwdziałania przemocy wobec kobiet oraz przemocy domowej.
W komunikacie przypomniano o znaczeniu przystąpienia UE do Konwencji Stambulskiej w 2023 r., która nakłada szerokie obowiązki w zakresie zapobiegania przemocy, ochrony ofiar i ścigania sprawców. Trwają również prace nad nowelizacją dyrektywy o prawach ofiar oraz zmianami przepisów dotyczących zwalczania wykorzystywania seksualnego dzieci.
Symboliczne wsparcie: „Orange the World”
Jak co roku, budynki Komisji Europejskiej oraz Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych zostały 24 listopada podświetlone na pomarańczowo jako wyraz wsparcia dla międzynarodowej kampanii ONZ „Orange the World”.
Główne wnioski
- 33% kobiet w UE doświadcza przemocy ze względu na płeć, co Komisja określa jako zjawisko wymagające pilnej reakcji państw członkowskich.
- Dyrektywa UE z 2024 r. nakłada na państwa obowiązek penalizacji przemocy offline i online, w tym cyberstalkingu, deepfake’ów i udostępniania intymnych treści bez zgody, z terminem wdrożenia do 2027 r..
- Unia przeznacza €23 mln w 2025 r. w ramach programu CERV (Daphne) na projekty przeciwdziałające przemocy wobec kobiet i przemocy domowej oraz wspiera globalne inicjatywy, takie jak Spotlight Initiative i ACT.
- UE kontynuuje prace nad nową Strategią Równości 2026–2030 oraz nad zmianami dyrektyw dotyczących praw ofiar i zwalczania wykorzystywania seksualnego dzieci.
Źródło:
- https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/pl/statement_25_2794

