Do konsultacji publicznych trafił projekt rozporządzenia Rady Ministrów, który rozszerza wykaz chorób zawodowych o dwa nowotwory: raka jajnika oraz raka żołądkowo-jelitowego. Zmiany mają wejść w życie 21 grudnia 2025 r. i wynikają z konieczności wdrożenia przepisów unijnych dotyczących ochrony pracowników narażonych na działanie azbestu.
Z tego artykułu dowiesz się…
- Jakie nowotwory mają zostać dopisane do wykazu chorób zawodowych.
- Dlaczego uznano związek między azbestem a rakiem jajnika oraz żołądkowo-jelitowym.
- Kiedy mają wejść w życie projektowane zmiany.
- Jakie świadczenia mogą przysługiwać w przypadku uznania choroby zawodowej.
Projekt rozporządzenia: nowe punkty na liście chorób zawodowych
Projekt przewiduje zmianę rozporządzenia z 30 czerwca 2009 r. w sprawie chorób zawodowych. W załączniku do dokumentu, obok dotychczasowego katalogu jednostek chorobowych, mają pojawić się dwa nowe wpisy:
- 6a) rak jajnika – z okresem latencji indywidualnie ustalanym,
- 6b) rak żołądkowo-jelitowy – również z okresem latencji określanym indywidualnie.
Zmiany są odpowiedzią na dyrektywę 2023/2668 Parlamentu Europejskiego i Rady, która wprowadza aktualizację przepisów dotyczących narażenia na azbest w miejscu pracy.
Azbest a ryzyko nowotworowe: kobiety szczególnie zagrożone
Jak podkreślono w uzasadnieniu, azbest pozostaje jednym z najbardziej niebezpiecznych czynników rakotwórczych w środowisku pracy. Szczególne zagrożenie występuje w sektorach takich jak budownictwo, górnictwo, przemysł wydobywczy, gospodarka odpadami i pożarnictwo. Ryzyko obejmuje również tzw. narażenie wtórne – w tym kobiet, które miały kontakt z cząstkami azbestu przenoszonymi przez osoby zawodowo narażone.
W uzasadnieniu projektu podkreślono, że „uznanie raka jajnika, jako choroby zawodowej, uwzględni te różnice między płciami w narażeniu na działanie azbestu i powikłaniach zdrowotnych wynikających z takiego narażenia”.
Świadczenia z tytułu choroby zawodowej
Rozszerzenie katalogu chorób zawodowych oznacza nowe możliwości uzyskania świadczeń dla ubezpieczonych i ich rodzin. Zgodnie z ustawą o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, osobom chorym przysługuje m.in.:
- zasiłek chorobowy,
- świadczenie rehabilitacyjne,
- jednorazowe odszkodowanie,
- renta z tytułu niezdolności do pracy,
- renta rodzinna dla członków rodziny.
Kolejne zmiany w przygotowaniu
Nowelizacja rozporządzenia to niejedyny dokument odnoszący się do azbestu. Równolegle trwają prace nad ustawą o wyrobach zawierających azbest (projekt UC60), która także wdraża przepisy unijne. Projekt zakłada m.in. rozszerzenie listy podmiotów uprawnionych do świadczeń, np. jednorazowego odszkodowania czy świadczenia przedemerytalnego, do 29 jednostek.
Główne wnioski
- Do konsultacji publicznych trafił projekt rozporządzenia Rady Ministrów, który przewiduje dopisanie raka jajnika i raka żołądkowo-jelitowego do wykazu chorób zawodowych.
- Zmiany mają związek z dyrektywą 2023/2668, dotyczącą ochrony pracowników przed ryzykiem narażenia na azbest w miejscu pracy.
- Nowe przepisy mają wejść w życie 21 grudnia 2025 roku i obejmą również osoby narażone pośrednio, w tym kobiety.
- Uznanie nowotworu za chorobę zawodową otwiera drogę do świadczeń, takich jak zasiłek chorobowy, renta czy jednorazowe odszkodowanie.
Źródło:
- RCL
