Trzy osoby z tętniakami mózgu zostały poddane udanym zabiegom z użyciem robota EVR – najnowszego systemu endowaskularnego opracowanego przez firmę XCath. Operacje odbyły się w The Panama Clinic i są dopiero drugim w historii przypadkiem zastosowania chirurgii robotycznej w wewnątrzczaszkowej interwencji neurochirurgicznej.
Z tego artykułu dowiesz się…
- Jakie były wyniki pierwszych zabiegów leczenia tętniaków mózgu z użyciem robota EVR.
- Czym wyróżnia się system robotyczny XCath na tle innych rozwiązań.
- Jakie są dalsze plany rozwoju technologii EVR, w tym zastosowania zdalne.
Zabiegi z użyciem robota EVR – jak przebiegały?
Operacje przeprowadzono z wykorzystaniem standardowych narzędzi do dostępu naczyniowego oraz ogólnodostępnych implantów do leczenia tętniaków – m.in. stentów przepływowych. Zespół lekarzy, pod kierownictwem dr. Vitora Mendesa Pereiry, z sukcesem nawigował przez układ naczyniowy mózgu, manewrując robotem z dokładnością poniżej milimetra. W ciągu nieco ponad czterech godzin wykonano dwa zabiegi pod rząd w jednej sali operacyjnej. Łącznie wykonano trzy zabiegi w szpitalu w The Panama Clinic w Panama City w Panamie.
System EVR – pierwsza taka technologia na świecie
System XCath EVR to obecnie jedyna rozwijana platforma robotyczna, która osiągnęła poziom umożliwiający nawigację wewnątrzczaszkową oraz rzeczywiste interwencje neurochirurgiczne. To również pierwszy trójosiowy system neurochirurgiczny na świecie, który wykonał procedurę terapeutyczną. Co istotne, zabiegi przeprowadzono z użyciem systemu angiografii jednopłaszczyznowej, co pokazuje, że EVR może działać także w mniej zaawansowanych warunkach klinicznych.
EVR posiada zarówno funkcje lokalne, jak i zdalne (telerobotyczne). W maju 2024 r. XCath przeprowadził publiczną symulację zdalnej trombektomii mechanicznej: lekarz w Abu Dhabi operował na symulowanym pacjencie w Korei Południowej. W lutym 2025 r. wykonano pierwszy zdalny zabieg trombektomii na zwierzęciu. Firma potwierdziła niskie opóźnienie i stabilność łącza.
Perspektywy rozwoju
Zastosowanie robota EVR w leczeniu tętniaków mózgu otwiera drogę do bezpieczniejszych, bardziej powtarzalnych zabiegów, dostępnych także dla mniej doświadczonych operatorów. W opinii przedstawicieli XCath, kolejnym krokiem będzie rozwój komercyjnych zastosowań neurointerwencji zdalnych i lokalnych – szczególnie w leczeniu udarów i pękniętych tętniaków, gdzie liczy się każda minuta.
System robotyczny XCath do zabiegów endowaskularnych znajduje się na etapie rozwoju i testów. Obecnie nie posiada dopuszczenia do komercyjnego stosowania w żadnym kraju.
Tętniaki mózgu: wyzwanie i potrzeba precyzji
Według danych szacunkowych, tętniaka mózgu ma około 6,7 mln Amerykanów – 1 na 50 osób. Większość przypadków nie daje objawów aż do momentu pęknięcia. Każdego roku na całym świecie pęknięcia tętniaków odpowiadają za około 500 tys. zgonów, z czego połowa dotyczy osób poniżej 50. roku życia. Nawet wśród osób, które przeżyją, aż 66% ma trwałe uszkodzenia neurologiczne. Zabiegi wymagają precyzji na poziomie poniżej 1 mm, co dotychczas było osiągalne tylko dla wąskiej grupy specjalistów.
O firmie XCath
Założona w 2017 roku firma XCath to amerykańsko-koreański startup, który rozwija nowoczesne robotyczne systemy endowaskularne i sterowalne prowadniki. Siedziby firmy znajdują się w Houston (USA) oraz w Pangyo w Korei Południowej, określanej mianem koreańskiej Doliny Krzemowej. Zespół XCath współpracuje z lekarzami na każdym etapie projektowania urządzeń, koncentrując się na zwiększeniu bezpieczeństwa i skuteczności leczenia w obszarze interwencji neurochirurgicznych.
Główne wnioski
- Robot XCath EVR został po raz pierwszy użyty w leczeniu tętniaków mózgu u trzech pacjentów w Panamie.
- System EVR umożliwia prowadzenie neurointerwencji z precyzją poniżej 1 mm i działa w warunkach z użyciem podstawowej angiografii jednopłaszczyznowej.
- XCath planuje rozwój procedur telerobotycznych, co może zwiększyć dostępność leczenia tętniaków i udarów na odległość, z zachowaniem bezpieczeństwa i skuteczności.
- System nie został jeszcze dopuszczony do komercyjnego użytku – wciąż znajduje się w fazie rozwoju i testów klinicznych.
Źródło:
- XCath

