Światowe Forum Ekonomiczne opublikowało najnowszy raport „Top 10 Emerging Technologies 2025”, który wskazuje najbardziej przełomowe i gotowe do wdrożenia innowacje, mogące zmienić sposób, w jaki produkujemy energię, diagnozujemy choroby, zarządzamy środowiskiem czy walczymy z dezinformacją. Te technologie – będące na styku postępu naukowego i praktycznych zastosowań – mają realny potencjał, by w ciągu 3–5 lat istotnie wpłynąć na gospodarkę, zdrowie publiczne i życie społeczne.
Z tego artykułu dowiesz się…
- Jakie 10 przełomowych technologii według Światowego Forum Ekonomicznego może zmienić świat do 2030 roku.
- Które innowacje mają największy potencjał w energetyce, biotechnologii, medycynie i przemyśle.
- Dlaczego konwergencja technologii i nowe podejścia systemowe zyskują na znaczeniu.
- Jakie społeczne i środowiskowe korzyści mogą przynieść nowe rozwiązania w ciągu 3–5 lat.
1. Terapie oparte na inżynierii życia
Zamiast produkować leki w laboratoriach, naukowcy programują żywe mikroorganizmy (np. bakterie czy komórki), by działały jak biofabryki wewnątrz organizmu. Technologia może radykalnie obniżyć koszty leczenia i poprawić jakość terapii chorób przewlekłych, takich jak cukrzyca.
Wyobraź sobie, że zaprojektowałeś żywe terapie, te małe biofabryki w twoim wnętrzu… – mówi Mariette DiChristina z Uniwersytetu Bostońskiego.
2. GLP-1 w leczeniu chorób neurodegeneracyjnych
Agoniści receptora GLP-1, znani z terapii cukrzycy typu 2 i otyłości (np. semaglutyd), wykazują obiecujące działanie w leczeniu chorób Alzheimera i Parkinsona. Poprzez redukcję stanu zapalnego i usuwanie toksycznych białek, mogą spowolnić rozwój choroby. Ponad 55 mln ludzi na świecie żyje z demencją, co nadaje tej technologii ogromne znaczenie społeczne.
3. Autonomiczne wykrywanie biochemiczne
To urządzenia zdolne do nieprzerwanego monitorowania biomarkerów w czasie rzeczywistym – np. jakości wody, poziomu glukozy czy stanu hormonalnego. Dzięki bezprzewodowej transmisji danych i autonomicznym źródłom zasilania otwierają nowe możliwości w medycynie, ochronie środowiska i bezpieczeństwie żywności.
4. Nanozymy
Nanozymy to nanomateriały o właściwościach enzymatycznych, ale znacznie bardziej odporne i łatwe w produkcji niż klasyczne enzymy. Ich potencjał obejmuje m.in. oczyszczanie środowiska, diagnostykę nowotworów, leczenie neurodegeneracji i bezpieczeństwo żywności. Badania kliniczne już trwają, choć bariery etyczne i techniczne nadal pozostają do rozwiązania.
5. Kompozyty baterii strukturalnych (SBC)
SBC to przełomowy materiał, który może pełnić podwójną funkcję: strukturalną i energetyczną. Wyobraźmy sobie pojazdy elektryczne lub samoloty, których konstrukcja sama w sobie stanowi magazyn energii. Dzięki temu pojazdy stają się lżejsze i bardziej efektywne energetycznie. Kluczowe będzie wprowadzenie standardów bezpieczeństwa, które pozwolą na ich powszechne zastosowanie.
6. Systemy zasilania osmotycznego
Technologia ta opiera się na wykorzystaniu różnic w zasoleniu dwóch źródeł wody do generowania czystej energii. Choć koncepcja istnieje od lat 70., dopiero postęp w materiałoznawstwie i projektowaniu systemów przybliża ją do komercyjnego wdrożenia. Dwa główne mechanizmy to osmoza opóźniona ciśnieniem i odwrócona elektrodializa.
7. Zaawansowane technologie nuklearne
Obejmują nową generację rozwiązań: od małych reaktorów modułowych (SMR) po próby osiągnięcia fuzji jądrowej, nad którą pracuje m.in. projekt ITER we Francji. „Odnowiona fala innowacji technologicznych w energetyce jądrowej jest teraz w toku” – podkreślają autorzy raportu. Cel: bezpieczna, czysta i stabilna energia.
8. Zielone wiązanie azotu
Produkcja nawozów oparta na przemysłowym wiązaniu azotu zużywa dziś ok. 2% globalnej energii. Nowe podejście – z użyciem zmodyfikowanych mikroorganizmów i odnawialnych źródeł energii – może zrewolucjonizować rolnictwo, ograniczając jego ślad węglowy i wpływ na klimat.
9. Sieciowe współdzielenie danych z czujników
Integracja danych z wielu połączonych czujników – wspierana przez AI – zmienia sposób, w jaki miasta, kopalnie czy systemy środowiskowe zarządzają informacją. Przykłady? Adaptacyjne sygnalizacje świetlne, wykrywanie zanieczyszczeń, inteligentne reagowanie na burze. To przyszłość internetu rzeczy w wersji „smart world”.
10. Generatywne znakowanie wodne
W świecie deepfake’ów i treści generowanych przez AI technologia ta dodaje niewidzialne sygnatury do obrazów, dźwięków czy tekstów.
Na poziomie pikseli, których ludzkie oko nie jest w stanie rozróżnić, ale komputery mogą… – tłumaczy Bernard Meyerson.
To sposób na budowanie zaufania i walkę z dezinformacją, choć pozostają wyzwania związane z integracją i etyką.
Raport Światowego Forum Ekonomicznego jasno pokazuje, że nadchodzące lata będą należeć do technologii, które łączą naukę z praktycznym zastosowaniem. Konwergencja rozwiązań z zakresu energii, biotechnologii, medycyny i cyfryzacji daje nadzieję na rozwiązywanie największych wyzwań współczesnego świata. Liderzy biznesu, nauki i administracji powinni uważnie śledzić te trendy – nie tylko jako innowacje, ale jako realne narzędzia transformacji społeczno-gospodarczej.
Główne wnioski
- Światowe Forum Ekonomiczne wyróżniło 10 technologii, które łączą postęp naukowy z praktycznym wpływem i mogą odegrać kluczową rolę w najbliższych latach.
- Do najważniejszych trendów należą: zaufanie i bezpieczeństwo w świecie cyfrowym, nowa biotechnologia w medycynie, zielone przemiany w przemyśle oraz integracja materiałów i energii.
- Wśród wyróżnionych technologii znalazły się m.in.: kompozyty baterii strukturalnych, systemy zasilania osmotycznego, biofabryki leków, nanozymy i znakowanie treści generowanych przez AI.
- Raport podkreśla znaczenie konwergencji technologicznej, która pozwala tworzyć zintegrowane rozwiązania dla wyzwań takich jak zmiany klimatyczne, dezinformacja czy choroby neurodegeneracyjne.
Źródło:
- World Economic Forum
