Od lat podejrzewano, że infekcje w obrębie jamy ustnej mogą wpływać na rozwój chorób ogólnoustrojowych. Teraz naukowcy z Tokyo Medical and Dental University (TMDU) dostarczyli silnych dowodów molekularnych na związek pomiędzy zapaleniem przyzębia a reumatoidalnym zapaleniem stawów (RZS). Wyniki ich badań, opublikowane w International Journal of Oral Science, rzucają nowe światło na patogenezę RZS i otwierają możliwości opracowania nowych strategii terapeutycznych.
Z tego artykułu dowiesz się…
- Jakie patogeny jamy ustnej mogą wpływać na rozwój reumatoidalnego zapalenia stawów (RZS)
- W jaki sposób bakteria Aggregatibacter actinomycetemcomitans uruchamia odpowiedź zapalną organizmu
- Jakie mechanizmy molekularne łączą zapalenie przyzębia z chorobami ogólnoustrojowymi
- Dlaczego nowe odkrycia mogą pomóc w opracowaniu skuteczniejszych terapii RZS i innych schorzeń.
Bakteria z jamy ustnej, która może pogarszać RZS
Choroba przyzębia, będąca jedną z najczęstszych chorób zapalnych jamy ustnej, jest wywoływana m.in. przez bakterie takie jak Aggregatibacter actinomycetemcomitans. To właśnie ten patogen znalazł się w centrum badań zespołu z Japonii.
Wykorzystując model zwierzęcy RZS – zapalenia stawów wywołanego przeciwciałami przeciw kolagenowi – naukowcy wykazali, że infekcja A. actinomycetemcomitans u myszy prowadziła do nasilonego obrzęku kończyn, nacieków zapalnych w błonie maziowej oraz wzrostu poziomu interleukiny-1β (IL-1β), kluczowej cytokiny prozapalnej.
Inflamasom i kaspaza-11 – klucz do molekularnego powiązania
Analizy komórek odpornościowych (makrofagów) ze szpiku kostnego wykazały, że infekcja bakterią A. actinomycetemcomitans uruchamia aktywację inflamasomu – wewnątrzkomórkowego kompleksu białkowego odpowiedzialnego za odpowiedź zapalną. Co więcej, aktywacja ta była istotnie zależna od obecności kaspazy-11 – enzymu biorącego udział w regulacji zapalenia.
U myszy z niedoborem kaspazy-11 aktywacja inflamasomu była znacznie osłabiona, co skutkowało łagodniejszym przebiegiem zapalenia stawów.
Wyniki naszych badań dostarczają nowych spostrzeżeń na temat związku między bakteriami chorobotwórczymi przyzębia a zaostrzeniem zapalenia stawów poprzez aktywację inflamasomu, oferując ważne informacje na temat długo dyskutowanego związku między chorobą przyzębia a chorobami układowymi – podkreśla profesor Toshihiko Suzuki, jeden z głównych autorów badania.
Możliwość nowych terapii RZS i innych chorób
Najważniejszym wnioskiem z pracy badawczej jest perspektywa opracowania nowych strategii terapeutycznych, które będą ukierunkowane na molekularne mechanizmy zapalne, a nie wyłącznie na objawy.
Wyniki tych badań mogą utorować drogę do postępów w leczeniu klinicznym RA wywołanego zakażeniem A. actinomycetemcomitans. Nasza sugestia, aby zahamować aktywację inflamasomu, mogłaby osłabić ekspansję stanu zapalnego na stawy, co skutkowałoby ustąpieniem objawów zapalenia stawów – mówi główny autor, dr Tokuju Okano.
Badacze zwracają także uwagę, że podobne mechanizmy mogą mieć zastosowanie w leczeniu innych schorzeń ogólnoustrojowych, w tym choroby Alzheimera.
Co więcej, wyniki naszej pracy mogą przyczynić się do opracowania strategii leczenia nie tylko zapalenia stawów, ale także innych chorób układowych, takich jak choroba Alzheimera, która jest również związana z bakteriami chorobotwórczymi przyzębia – dodaje Okano.
👉 Wyniki oraz opis badań znajdziesz pod TYM LINKIEM
Główne wnioski
- Bakteria Aggregatibacter actinomycetemcomitans może zaostrzać objawy RZS, uruchamiając reakcję zapalną poprzez aktywację inflamasomu i wzrost poziomu IL-1β.
- Rola kaspazy-11 została potwierdzona jako kluczowa w odpowiedzi immunologicznej – jej brak osłabiał stan zapalny u myszy i łagodził przebieg RZS.
- Stan jamy ustnej może wpływać nie tylko na zdrowie zębów, ale też na rozwój chorób układowych, w tym sercowo-naczyniowych i neurodegeneracyjnych.
- Odkrycia japońskiego zespołu mogą przyczynić się do opracowania nowych terapii hamujących aktywację inflamasomu i ograniczających ogólnoustrojowy stan zapalny.
Źródło:
- International Journal of Oral Science
- Tokyo Medical and Dental University
