Wysoki poziom cholesterolu LDL, zwanego „złym” cholesterolem, pozostaje jednym z najważniejszych czynników ryzyka chorób układu krążenia. Może prowadzić do miażdżycy, zawałów serca i udarów mózgu. W świetle dostępnych danych naukowych obniżenie LDL jest nie tylko statystycznie istotne, ale również przekłada się na realne korzyści kliniczne. Eksperci ze Schmidt College of Medicine przy Florida Atlantic University (FAU) apelują do środowiska kardiologicznego o zdecydowane podejście: terapię należy zaczynać od najwyższych dawek statyn o dużej mocy, czyli rosuwastatyny lub atorwastatyny.
Z tego artykułu dowiesz się…
- Dlaczego eksperci FAU rekomendują rozpoczęcie terapii od maksymalnych dawek rosuwastatyny lub atorwastatyny.
- Jakie są zalecane strategie leczenia wysokiego poziomu cholesterolu LDL w profilaktyce pierwotnej i wtórnej.
- Kiedy warto rozważyć włączenie aspiryny lub leków wspomagających takich jak ezetymib i ewolokumab.
- Jakie znaczenie mają zmiany stylu życia w redukcji ryzyka sercowo-naczyniowego i jak je skutecznie wdrażać.
FAU: Najpierw maksymalne dawki statyn, dopiero potem terapie uzupełniające
W artykule redakcyjnym opublikowanym na zaproszenie w „Trends in Cardiovascular Medicine” dr Charles H. Hennekens oraz jego zespół podkreślają, że:
Praktykujący kardiolodzy powinni rozważyć, że wszelkie uzupełniające terapie farmakologiczne, wspomagające terapeutyczne zmiany stylu życia, powinny być włączane dopiero po osiągnięciu maksymalnych dawek statyn.
Statyny – szczególnie rosuwastatyna i atorwastatyna – mają najlepiej udokumentowane działanie w zapobieganiu i leczeniu chorób układu krążenia u mężczyzn i kobiet, również w starszym wieku. W ocenie autorów, w większości przypadków to właśnie od nich należy zaczynać, a nie od terapii skojarzonych.
Styl życia jako podstawa, statyny jako filar farmakoterapii
Eksperci FAU nie negują roli zmian stylu życia – wręcz przeciwnie, uznają je za podstawę terapii:
- rzucenie palenia,
- kontrola masy ciała i ciśnienia krwi,
- regularna aktywność fizyczna,
- ograniczenie spożycia alkoholu.
Jednak w kontekście epidemii zespołu metabolicznego – który dotyczy aż 40% dorosłych w USA – sama modyfikacja stylu życia bywa niewystarczająca. Tym bardziej, że zaledwie 21% Amerykanów spełnia zalecenia dotyczące minimalnej dziennej aktywności fizycznej.
Dlaczego rozpocząć terapię od dużych dawek?
Większość pacjentów pozostaje przy pierwszej przepisanej dawce statyn. Dlatego Hennekens i współautorzy rekomendują, aby już na początku zastosować maksymalne dawki najskuteczniejszych leków – a w razie potrzeby je zmniejszyć. To podejście:
- zwiększa szanse na szybkie osiągnięcie docelowego poziomu LDL,
- zmniejsza ryzyko niedoleczenia pacjenta,
- optymalizuje skuteczność terapii we wczesnym etapie.
Aspiryna i statyny: terapia synergistyczna
W profilaktyce wtórnej (czyli u pacjentów po zawale lub udarze) eksperci zalecają łączenie statyn z niskimi dawkami aspiryny:
Korzyści ze stosowania statyn i aspiryny są co najmniej addytywne i potencjalnie synergistyczne.
W profilaktyce pierwotnej zastosowanie aspiryny powinno być uzależnione od indywidualnej oceny ryzyka krwawienia – głównie z przewodu pokarmowego – i dopiero po włączeniu statyn.
Uzupełniające leki? Tylko dla wybranych
FAU przestrzega przed zbyt wczesnym stosowaniem leków wspomagających, takich jak:
- ezetymib – wykazał ograniczone korzyści (badanie IMPROVE-IT),
- ewolokumab – skuteczny w profilaktyce wtórnej jedynie u pacjentów z hipercholesterolemią rodzinną (badanie FOURIER),
- kwasy omega-3 – ich skuteczność może być maskowana przez stosowanie statyn, choć w badaniu REDUCE-IT wykazano 25% redukcję ryzyka przy stosowaniu etyloikozapentanu.
Autorzy zalecają, by te terapie zarezerwować dla pacjentów wysokiego ryzyka, którzy nie osiągnęli odpowiednich wartości LDL mimo stosowania statyn w dużych dawkach.
Prewencja wciąż najskuteczniejsza
Dr Hennekens przypomina znane słowa Benjamina Franklina:
Uncja zapobiegania jest warta funta leczenia.
Zespół FAU zwraca uwagę, że największy efekt kliniczny przynoszą interwencje prewencyjne, zwłaszcza u pacjentów z niezdiagnozowanym zespołem metabolicznym. Rozpoczynanie leczenia od silnych statyn to krok w kierunku precyzyjnej, a jednocześnie szeroko dostępnej medycyny prewencyjnej.
👉 Wyniki oraz opis badań znajdziesz pod TYM LINKIEM
Główne wnioski
- Eksperci FAU zalecają rozpoczynanie leczenia od najwyższych dawek silnych statyn – rosuwastatyny lub atorwastatyny – w celu skutecznego obniżenia poziomu LDL.
- Zmiany stylu życia są niezbędnym uzupełnieniem terapii, ale same często nie wystarczają – zwłaszcza u osób z zespołem metabolicznym (40% dorosłych w USA).
- Aspiryna powinna być stosowana w profilaktyce wtórnej, a w profilaktyce pierwotnej – tylko po indywidualnej ocenie ryzyka i wcześniejszym leczeniu statynami.
- Terapie wspomagające, takie jak ezetymib, ewolokumab czy omega-3, powinny być zarezerwowane dla pacjentów wysokiego ryzyka, niewrażliwych na statyny.
Źródło:
- Florida Atlantic University
- Trends in Cardiovascular Medicine
